Tuncel Kurtiz sonsuzluğa uğurlandı: 'Her yer Tuncel, her yer Kurtiz'
Tuncel Kurtiz'in cenazesi Balıkesir'in Edremit ilçesine bağlı Çamlıbel köyüne getirildi. Kurtiz burada binlerce kişi tarafından sonsuzluğa uğurlandı. Cenazeye katılanlar Tuncel'i "Her yer Taksim, her yer direniş" ve "Her yer Tuncel, her yer Kurtiz" sloganlarıyla uğurladı.
Güncelleme:14:00
Kurtiz sonsuzluğa uğurlandı...
Tuncel Kurtiz binlerce kişinin katıldığı cenazede "Her yer Taksim, her yer direniş" ve "Her yer Tuncel, her yer Kurtiz" sloganlarıyla uğurlandı.
Sanatçı Tuncel Kurtiz'in cenazesi son yolculuğuna uğurlanmak üzere Balıkesir'in Edremit ilçesine bağlı Çamlıbel köyüne getirildi.
Binlerce insanın köy yolunu kapatarak Kurtiz'in cenazesini omuzlarına aldı. İnsan seli içinde yaklaşık 2 kilometre taşınan Kurtiz'in cenazesi köy camisine getirildi. Sanatçının cenazesi öğle namazının ardından toprağa verilecek.
Ölümünün 1'inci yılında unutamadığımız Tuncel Kurtizi saygıyla anma yazısıdır bu...
Ecem Beytekin - İleri
​Kimi onu Ramiz Dayı olarak tanır; şiirleri, beylik sözleri, Tuncel Kurtizin oyunculuğuyla üzerine bir giysi olarak giydiği rolüyle canlı kanlı bir görmüş geçirmiş Dayıdır o. Kimi Yılmaz Güneyin kadim dostu, yıllarını mücadele içinde geçirmiş bir komünist olarak değer verir ona. Kimi; filmlerinin, şiirlerinin, anlattığı öykülerin içinde kendini bulur, onu çok yakınında bir baba olarak görür. Tuncel Kurtiz bu niteliklerin hepsini içinde barındırabilmiş, uzun ömrüne farklı kimlikleri sığdırabilmiş bir Ustadır; dostları, şehirleri, ülkeleri, kavgaları, heyecanları, cesaret dolu anlarıyla herkesin içinde bir şeyler biriktirebilmiş bir insandır. Ölümünün 1. yılında unutamadığımız Tuncel Kurtizi saygıyla anma yazısıdır bu...
Öyle güzel anlatmış ki onu o yapan her şeyi, Tuncel Kurtiz anlatsın o halde bize kendini:
İlkin, babam elimden tuttu, hukuk fakültesine yazdırdı beni. 15 gün devam edip, filolojiye geçtim. Sonra bırakıp felsefeye devam ettim, psikolojiye baktım biraz, biraz da sanat tarihine. Ama hiçbirini bitirmedim.
Kendini Sait Faik zanneden bir çocuktum; çok okuyan, yazmaya çalışan biriydim. Lise 1deyken, tiyatrolara, operalara giderdim. Saray Sinemasında konserler verilirdi. Arkadaşım Ünal Arpacıyı zorla götürürdüm. Hadi gidelim bak, ne güzel kadınlar vardır orada! diye kandırırdım onu. Ünal gülerdi, kanonlar söylenirken.
DOSTLUĞU VE MÜCADELESİ HİÇ TÜKENMEDİ:
Yılmaz Güney onun hem sinema arkadaşıydı, hem de en zor anlarında yanında olan komünist dostuydu. Tuncel Kurtiz, Yılmaz Güneyin yanında ikinci adam olarak anıldı yıllarca, ama o asli olanın tanımlar olmadığının farkındaydı. Yeri geldi, meyhanede Tuncel Kurtize saldıran sarhoşlarla birlikte kavga ettiler, yeri geldi Yılmaz Güneye yurtdışına çıkma yasağı konduğunda filmleri Umutu Cannes Film Festivaline kaçıran o oldu. Şöyle anlatıyor Tuncel Kurtiz, Umutun direnişini:
Umutu Cannesa götürmenin yolunu arıyoruz, bir türlü bulamıyoruz. Arif Keskiner, Osmaniyeli eski komünist Arif, aldı, Ben götürürüm filmi dedi. Gitti Yeşilköy Havaalanına, bavulun içine koydu filmi. Bir hamala verip Al sana 500 lira dedi. Bu bavulu uçağın yanında göreyim, sana 500 daha vereceğim. Hamal götürdü oraya, geldi beş yüz lirasını da aldı. Bin liraya Cannesa uçtu. Benim uçakla girişim tehlikeliymiş. Kara yolundan çıkardılar beni. Çıktım Cannesa gittim. Kanadalı bir yapımcıyla filmleri konuşurken haber geldi; filmleri bağlayamıyorlar. Karmakarışık bobinler halinde doldurmuşlar filmi bavula. Filmi bilen bir tek ben varım. Hadi Arif dedim, girdik. Oradan bağla, oraya bağla, şunu yap, bunu yap derken filmi bitirdik, bağladık ve doğrudan sinemaya gönderdik. Büyük alkışlarla karşılandı film. Sahneye çıktık ve dedik ki: İşte bu filmi yasaklıyor bizim faşistlerimiz.
HER ZAMAN BİR EMEKÇİYDİ
Ben nereden geldiğimi biliyorum; Anadolu yollarının tozunu yuttum, sırtımda kalas taşıdım, dekor taşıdım. Valiler, belediye başkanları beni yemeğe beklerlerdi, gitmezdim; önce kamyona yüklerdim son malzemeyi. Kısacası, bu şöhretin bana kazandırdığı, fazladan hissettirdiği bir şey yok.
Geçenlerde tinerci bir çocuk yakaladı beni kolumdan, şaşırdım, Yapmayın böyle dedim ama konuşmadı benimle, kolumu bıraktı, üzüldüm... Sonra elini cebine attı, ne yapacak diye bakakaldım, yüzünde garip bir ifade vardı. Cebinden cüzdanı çıkardı ve içinden de benim fotoğrafımı... Ne yapayım şimdi, bir hüzün bastı içime. Bu çocuklar bizim çocuklarımız, bu çocuklar kim? Devlet anamızın memelerinden bu tarafa böyle süt gidiyor da, öbür tarafa gitmiyor. Ben ne yapayım böyle bir durumda, ben ne yapabilirim? Onun sıkıntısı içindeyim. Başka ne olabilir ki?
Ölümünün ardından geriye çok sayıda dost; hüzünlü, umutlu, heyecanlı, gerçek anılar, filmler, kitaplar, şiirler, sözcükler kaldı. Tuncel Kurtizin sesiyle nefes verdiği ve Serkan Uçarın Dünyayı yüreğine sığdıran, koca yürekli büyük usta Tuncel Kurtize armağanımdır diye Ustaya ithaf ettiği şiirle sonlandıralım yazımızı:
Tut Yüreğimden Ustam
Ustam!
Aklım firarda.
Gözbebeklerimde müebbet hüzün,
Dilimde ay kesiği bir yara,
Düşüm kırık dökük,
Umudumun boynu bükük,
Bir öksüzün omuzlarında sükût.
Yüreğim sana emanet sıkı tut.
Tut ki; kancık pusulara düşmesin.
Bir hain kurşunu gelip deşmesin...
Ustam!
Ne zaman o senin bildiğin zaman,
Ne sevda gördüğün masallardaki.
Eskiden,
Halı tezgâhında dokunurdu aşklar,
Nakış nakış, körpe kız ellerinde.
Mendillere yazılırdı isimler,
Yüreklere kazılırdı gizlice.
Sevdalılar asil ve de yürekli
Sevdalar, kavgalar iki kişilik.
Oysa şimdi;
Çorak gönüllere ekiliyor sevdalar seher vakitlerinde.
Meşru sevdalardan,
Gayrımeşru acılar doğuyor kundaklara,
Günahkâr gecelerden...
Beni herkes sevdaya asi sanır,
Oysa aşk, beni nerde görse tanır,
Hasret tanır,
Zulüm tanır,
Ölüm tanır,
Yüzüm yüzümden utanır...
Yorgunum ustam;
Ne katıksız somun isterim senden,
Ne bir tas su,
Ne taş yastıkta bir gece uykusu.
Var gücünle asıl sükûnetime,
Çığlığım kopsun,
Uzat ellerini güneşe dokun,
Uyandır uykusundan,
Tut yüreğimden ustam tut,
Tut beni, sürgüne...
Serkan Uçar
"Bir gün ölürsem eğer Yılmaz Güneyi göresim gelmiştir.."
1958'de aktif oyunculuk hayatına başlayan ve Türk Sinemasının en başarılı isimlerinden birisi olan tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu, yapımcı, senarist Tuncel Kurtiz aramızdan ayrılalı 1 yıl oldu...
Kamuoyunun dizilerle tanıdığı fakat önemli bir kesimin Yılmaz Güney ile çalıştığı filmlerden bildiği usta oyuncu Tuncel Kurtiz aramızdan ayrılalı 1 yıl oldu. Usta bir sinema ve tiyatro sanatçısının olmasının yanı sıra Kurtiz gerçek bir mücadele insanıydı. Tuncel Kurtiz sesiyle devrimci marşlara, türkülere ve belgesellere de hayat verdi.
Yılmaz Güney'in en yakın arkadaşlarından biri olan Kurtiz, yaşamı boyunca Güney'e olan sevgisini hep dile getirdi.
***
TUNCEL KURTİZ KİMDİR? Sanatçı Tuncel Kurtiz, 1 Şubat 1936'da Kocaeli'de, Selanik doğumlu bir Türk bürokrat baba ve Boşnak bir annenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Bürokrat babasının görevi gereği ilkokulu sekiz farklı şehirde okuyarak bitirdi. Ortaokulu Edremitte okudu. Yine farklı şehirlerde devam ettiği lise hayatını Haydarpaşa Lisesinde sonlandırdı. Üniversitede kısa bir süre hukuk fakültesinde, daha sonra ise filoloji, felsefe, psikoloji ve sanat tarihi bölümlerinde okudu; ancak hiçbirinden mezun olmadı.
İlk işi, İETTde ışık kontrolörlüğü oldu. Kendi ifadesiyle felsefe, sanat tarihi bölümlerine biraz baktı.
Oyunculuğa tiyatro ile başlayan Kurtiz, ilk olarak 1958 yılında, Haldun Dormen Tiyatrosunda sahne aldı. Yurt içi ve yurt dışında pek çok tiyatroda (A.B.D, Almanya, İsveç, Hollanda vs..) sahne alan başarılı oyuncu, Şeyh Bedrettin Destanı, Keşanlı Ali Destanı, Devr-i Süleyman gibi pek çok tiyatro oyununda rol aldı.
Sanatçı, Yılmaz Güney'in senaryosunu yazdığı Sürü filminde oynadığı 'Hamo' rolüyle zirveye çıktı. 1981 Antalya Altın Portakal Film Festivalinde en iyi senaryo ödülünü Nurettin Sezer ile birlikte kaleme aldığı Gül Hasan filminin senaryosuyla kazandı.
***
TUNCEL KURTİZ EDREMİT'TE ANILDI Tuncel Kurtiz, birinci ölüm yıldönümünde ailesi ve Edremit Belediyesi tarafından Çamlıbel Mahallesi'nde düzenlenen programla anıldı. Anma törenine Edremit Belediye Başkanı Kamil Saka, Kurtiz'in eşi, Kenan İmirzalıoğlu, Halit Ergenç, Cansu Dere ve bazı oyuncular katıldı. Dua edilmesinin ardından ezgiler eşliğinde Kurtiz'in ses kaydı dinletildi.
Beyoğlu İstiklal caddesinin Tünel tarafında Kumbaracı sokaktan girip kendinizi aşağıya doğru saldığınızda 2. sokaktan ilk sağa çıkıştaki caminin hemen yanı başında dört katlı bir apartmanın 2. katında bir evdi.
Önce demir sürgülü dış kapı dükkân kepengini açar gibi açılır, ardından yazılmamış bir şiir gibi yaşanmışlığın tüm izlerini koklayacağınız ahşap kapıdan içeri girilir, boş olan ilk koltuğa oturulur oturulmaz şarapla birlikte müzik açılır ve zaman içinde yolculuk başlardı.
Bu her defasında böyle oldu.
Yaşadıklarını, hayatın ve insanın değişmesi için gökyüzüne küçücük mavi bir leke gibi fırlatan bir adamın sığınağıdır burası.
Yer gök kitap, yer gök fotoğraf, yer gök afiş, yer gök müzik.
Latin Amerikadan Avrupanın tüm ülkelerine, uzak doğudan Asya ve Rusya topraklarına kadar, insana yapılan yolculuklarından süzülerek sadeleştirilmiş sevinçli bir çocuk bahçesi gibi.
Her yer aşk, her yer sevinç, her yer şarkı, her yer resim, her yer heykel, her yer sinema, her yer tiyatro.
Küçük renkli kutuların, sararmış zarfların içinde büyük hüzünler, büyük umutlar, büyük kavgalar saklı.
İlk yudum şarabın bir esrikliği vardır, müzikle birlikte akar gider yüreğin orta yerine, hele o müzik şiirlere eşlik eden çello ya da derin iniltilerle kıvranan bir keman sesiyse anılar gelir bağdaş kurar yanı başınıza.
Söz çoğalır, her fotoğraf bir film öyküsüdür ve anlatılan her anı filmi çekilememiş karelerin sızıntısı, her afiş bir tiyatro sahnesidir, her yazı bir şiir kalıntısı, her kitap bedene giydirilmiş aşk, her şarkı zamanın kahreden çığlığı.
Birden anılar gelir karşınıza dikilir. Koca çınar yerinden kalkar ve Reyentin çellosuna iniltilerle bağırır.
Bu göl İznik gölüdür.
Durgundur.
Karanlıktır.
Derindir.
Bir kuyu suyu gibi içindedir dağların.
Destan büyür çoğalır, Bedreddin olur gelir dikilir karşınıza.
Başka bir şafakta Cahit Irgat olur yüreğinize vurur demir kapıların ağır zincirlerini, Neruda olur mavi sulara yolcular sizi, Brecht olur yeşertir aklınızı.
Tek sorunumuz var tek sorunumuz, emekçilerin ve sosyalistlerin aynı pınardan su içmelerini sağlayamazsak yazık olacak. Acıları sevinçlere dönüştürmenin başka yolunu bilen varsa söylesin, yoksa sussun sonsuza kadar
Bu adam, bu her yanı hüzün dolu bu güzelim dünyada mevsimlerin birbirleriyle kucaklaştıkları zamanların tutsağıydı bir de papatyaların ve rengârenk kırların, hep dağların düzlüklerinden ıslık çaldı hayata.
Adı Tuncel Kurtiz di.
Bir zeytin ormanının yamacında upuzun yatalı bir yıl oluyor.
Yine ıslık çalıyor hayata, duyan yok.
Başucuna elimi sürüp bağırıyorum, yeşile durmuş zeytin taneleri tanık, duyuyordur inanıyorum.
Yağmur çiseliyor,
korkarak
yavaş sesle
bir ihanet konuşması gibi.
Yağmur çiseliyor,
beyaz ve çıplak murted ayaklarının
Islak ve karanlık toprağın üstünde konuşması gibi.
Sitemiz Bir Paylasim
Forum sitesidir Bu nedenle yazı, resim ve diğer materyaller sitemize
kayıtlı üyelerimiz tarafından kontrol edilmeksizin eklenebilmektedir. Bu
nedenden ötürü doğabilecek yasal sorumluluklar yazan kullanıcılara
aittir. Sitemiz hak sahiplerinin şikayetleri doğrultusunda yazı ve
materyalleri 48 Saat içerisinde sitemizden
kaldırmaktadır.
Bildirimlerinizi info@solpaylasim.com adresine
yollayabilirsiniz.
