17 Kasım Uluslararası Öğrenciler Günü: Kavgamızın bir tarihi var

Bundan 77 yıl önce, 17 Kasım 1939’da Nazi işgalcileri Çekoslovakya’nın bağımsızlık günü olan 28 Ekim’de başlayan öğrenci eylemlerini ezmek için Prag Üniversitesi’ni bastılar. Dünya çapında Uluslararası Öğrenciler Günü olarak kutlanan 17 Kasım, bu eylemler sırasında katledilen ve faşizme karşı direnişin sembolü haline gelen dokuz Çek üniversite öğrencisine atfedilmiştir.


Naziler tarafından 15 Kasım 1939'da Charles Üniversitesi Tıp Fakültesi'ndeki gösteride öldürülen Jan Opletal'in cenazesi

Dünya kapitalist sisteminin krizi her geçen gün derinleşiyor ve her gün daha büyük bir faturayla emekçilerin üstüne yürümekten başka çıkar yol bulamayan kapitalistler, 20. yüzyılda işçi sınıfı tarafından tarihin çöplüğüne atılmış canavarları yeniden siyaset sahnesine çıkarıyor. Kapitalist dünyada çatışmalı bölgelerde biriken gerilim yükselirken, faşist hareketler bir kez daha adından bahsettirmeye başladı.

Açıkça görülüyor ki, içinde yaşadığımız düzenin bize sunduğu gelecekte faşizm ve emperyalist savaştan başka bir şey yok. Bunun karşılığında, emperyalistlere ve faşistlere bizim tarafın, yani insanlığın ilerici birikiminin “yanıtını” görmek içinse, tarihe bakmak yeterli. Çağımıza işçi sınıfının ve taşıyıcısı olduğu değerlerin damgasını vuracak atılım, yine tarihin bize gösterdiği gibi, asla kolay olmayacak ama örgütlü savaşımla mutlaka başarılacak.

ÇEKOSLOVAK GENÇLİĞİNİN TARİHE DÜŞTÜĞÜ NOT

Bundan 77 yıl önce, 28 Ekim 1939’da, Nazi işgali altındaki Çekoslovakya’nın bağımsızlık gününü anmak ve işgali protesto etmek için, Prag’daki Charles Üniversitesi Tıp Fakültesinde öğrenciler harekete geçti. “Reichsprotektorat” adı verilen işgal yönetimi, ayaklanmayı sert bir şekilde bastırdı ve açılan ateş sonucu ağır yaralan Tıp öğrencisi Jan Opletal, 14 gün boyunca sürdürdüğü yaşam mücadelesini 11 Kasım günü kaybetti.

Üniversite öğrencisi Opletal’in ölümünün ardından yükselen Nazi karşıtı öfke, 15 Kasım günü gerçekleştirilen cenaze töreninde kendini dışa vurdu. Anti-faşist bir gösteriye dönüşen cenazenin ardından, Nazi işgal idaresi 17 Kasım’da bütün Çek üniversitelerinin kapatılması kararını aldı ve harekete geçti. Prag Üniversitesi basıldı ve aynı gün, tarih profesörü Josef Matoušek ve sekiz öncü üniversite öğrencisi mahkemeye bile çıkarılmadan idam edildi. Eylemlere katılan bin 200 öğrenci tutuklandı; büyük bölümü Sachsenhausen kampına olmak üzere, toplama kamplarına gönderildi.

Böylece Nazi işgaline karşı patlak veren üniversite ayaklanması bastırılmış oluyordu. Ancak işlerin Nazi imparatorluğu için beklenildiği gibi gitmeyeceği böylece görülmüştü. Üstelik, Nazi saldırganlığına karşı Çek gençliğinin direnişi, Sovyet hükümetinin çağrılarına rağmen, Alman emperyalizmini SSCB’nin üzerine sürme politikası doğrultusunda işgale göz yuman Batılı devletlerin meşruluğunu da yerle bir ediyordu.

DÜNYA GENÇLİĞİ 'FAŞİZME DİREN' DİYOR

Yaşananlardan iki yıl sonra, 1941’de, ilk defa Londra’da toplanan Dünya Öğrenci Konseyi, 17 Kasım’ı Çekoslovakya’daki ayaklanmaya göndermeyle Uluslararası Öğrenciler Günü ilan etti. Faşizme karşı savaşın kaderinin belirleneceği bir kesitte alınan bu karar, dünya gençliğine yapılmış bir seferberlik çağrısı anlamına geliyordu. Sovyetler Birliği’nin öncülüğünde kurulan Dünya Öğrenci Konseyi daha sonra adını Uluslararası Öğrenci Birliği (IUS) olarak değiştirecek ve mücadelesini sürdürecekti.

Öte yandan, 1941’de Londra’dan yapılan çağrı, belki de en güçlü yankısını, on yıllar sonra, Albaylar Cuntası’nın çizmeleri altında ezilen Atina’da bulacaktı. Takvim yaprakları 14 Kasım 1973’ü gösteriyordu. Atina Politeknik Üniversitesi, komünistlerin öncülük ettiği bir eylemle öğrenciler tarafından işgal edilmişti. Öğrenciler, 1967’den beri süren ABD destekli diktatörlüğün son bulmasını ve NATO’dan çıkılmasını talep ediyordu. Üniversitede “Özgür Savaşçılar” adlı bir radyo kurarak, bütün Atina’ya yayın yapan öğrencilere halk da destek verdi.   Halkın “özgürlük ve ekmek” özlemlerini dile getiren öğrencilere Cunta’nın yanıtı ise Uluslararası Öğrenciler Günü olan 17 Kasım’da Politeknik Üniversitesine tank sokmak ve ayaklanmayı kanlı bir şekilde bastırmak oldu. Gelgelelim, Politeknik ayaklanmasıyla birlikte Cunta büyük bir darbe aldı ve kısa süre sonra devrildi. “Özgür Savaşçılar” radyosundan öğrencilerin emekçi halka yaptığı şu çağrı ise unutulmadı: “Yunanistan halkı! Politeknik, diktatörlüğe karşı; bizim, sizin, ortak mücadelemizin bayrağını taşıyor.”

KOMÜNİST GENÇLERE TARİHSEL GÖREV

Faşizme karşı mücadelenin ürünü olan ve uluslararası komünist gençlik hareketinin omuzlarında yükselen 17 Kasım Uluslararası Öğrenciler Günü, tıpkı işçi sınıfı mücadelesinin sembolleştirdiği 8 Mart ve 1 Mayıs gibi, Avrupalı emperyalistler ve liberal destekçileri tarafından zararsızlaştırılmaya çalışılıyor.

SSCB’nin çözülüşüyle birlikte, sosyalist dünyanın öncülüğünde kurulan uluslararası gençlik örgütlerine de saldıran “hür dünya” şarlatanları, pek çok platformdan püskürtülmüş olsalar da, 1941’de 17 Kasım’ı mücadele günü ilan eden Uluslararası Öğrenci Birliği’ni sağa çekmeyi başardılar. 17 Kasım’ın tarihine Çekoslovakya’da gerçekleşen Sorosçu “Kadife Devrim”i de katarak, “komünizmin suçları” edebiyatıyla kadraja girmeye çalışan karşı-devrimcilerin en büyük destekçisi ise, elbette Avrupa Birliği.

Avrupalı Okul Öğrencileri Birliği Organizasyon Bürosu (OBESSU) ve Avrupa Öğrenci Birliği’nin (ESU) de resmen itiraf ettiği gibi, 17 Kasım 1989’da Çekoslovakya’daki öğrenci eylemleri sırasında “başta öğrenci sanılan ama sonradan ajan olduğu ortaya çıkan” kişinin kimliği belirsiz kişilerce öldürülmesi sonrasında, “Kadife Devrim”in de fitili ateşlenmiş oldu. Ve bir ajanın şaibeli ölümünün ardından patlak veren Sorosçu karşı-devrim de böylece dünya gençlik hareketinin onurlu tarihini dejenere etmek için 17 Kasım’a sokuşturuldu.

Buna rağmen, çıplak gözle bakıldığında dahi bu mirasın AB’nin öğrenci değişim programlarına katılan öğrenciler için parti düzenleyerek 17 Kasım’ı kutlayan yeni solcu, STK’ci liberallerin değil, faşizme ve sermaye egemenliğine karşı sınıf mücadelesini dünya ölçeğinde yeniden yükseltecek komünist gençliğin olduğu görülebiliyor.

http://haber.sol.org.tr/dunya/17-kasim-uluslararasi-ogrenciler-gunu-kavgamizin-bir-tarihi-var-176112