Onur Haftası: Sen yoksan çok eksiğiz



Bu sene “Temas” başlığıyla düzenlenen 22’nci LGBTİ Onur Haftası, 23 Haziran Pazartesi günü başlayacak ve 29 Haziran Pazar günü yapılacak olan Onur Yürüyüşü'yle son bulacak.

Türkiye’de ilk defa “Cinsel Özgürlük Haftası” adı ile 1993'te kutlanmak istenen Onur Haftası, dönemin İstanbul Valiliğinin izin vermemesi ve yurtdışından gelen konukları sınır dışı etmesi sonucu, yapılamamıştı. Gerçekleşen ilk yürüyüş, 1993'ten tam 10 yıl sonra, 2003’te, yaklaşık 30 kişi tarafından yapıldı. 2010’da 5 bin kişiye ulaşan yürüyüş, 2011’de 10 bin, 2012’de de 20 bin kişiye ulaşarak Güneydoğu Avrupa’da düzenlenen en büyük Onur Yürüyüşü oldu. 2013'e gelindiğinde, Gezi Direnişi'nin de etkisiyle, yürüyüşe katılan kişi sayısı 50 bini buldu.

İstiklal Caddesi'nde yapılan Onur Yürüyüşü’nün ardından AKP’li Şamil Tayyar’ın “İstiklal’de yürüyen ayolcular, o cadde zaten günboyu sürekli kalabalık, sıkıyorsa Kazlıçeşme’de bir toplanın çapınızı çevrenizi bir ölçelim!” tweeti, “bazılarının” yürüyüşün kitleselliğinden duyduğu rahatsızlığı da gözler önüne serdi.

Son bir senede neler oldu?
Gezi Direnişi’nde öne çıkan LGBTİ hareketi, geniş katılımlı Onur Yürüşü'nün de etkisiyle, son bir yıldır görünürlüğünü artırırken, dünyada ve Türkiye'de birçok şey yaşandı. Eşcinsellerin sorunlarının araştırılması amacıyla sunulan önergenin görüşülmesinin reddedildiği Meclis'te, AKP Düzce Milletvekili İbrahim Korkmaz, “O söylediğin ahlaksızlık. Ahlaksızlıktır o” diyerek bağırdı.

Kasım 2013’te, makamında kabul ettiği LGBTİ temsilcilerine, “Belediye meclis üyeliklerine aday olmanız halinde üst sıralarda yer almanızı değerlendiririz” sözünü veren CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, bir ay sonra sözünden çark etti. Kılıçdaroğlu, CHP’nin iktidara gelmesi halinde eşcinsel evlilikleri yasallaştırıp yasallaştırmayacağı, bir eşcinsel belediye başkanını aday gösterip göstermeyeceği sorusuna, “Türkiye toplumunun henüz bu olgunluğa ulaştığını sanmıyorum. Bu yüzden CHP’nin eşcinsel bir belediye başkan adayını açıklaması ve eşcinsel evlilikleri yasal bir zemine oturtması söz konusu değildir” yanıtını verdi.

'Bu, laiklerin problemi'
İlahiyatçı Ali Rıza Demircan, katıldığı bir televizyon programında, “Eşcinseller demokratik, laik toplumun problemidir. Eğer İslam toplumu olsaydı o zaman gerekli bilgilendirmeler yapılırdı” diyerek eşcinselliği zina ve cinayetle aynı kefeye koydu. Suriye’deki cihatçı çetelere verdiği destekle tanınan Fatih Tezcan, Cemil İpekçi'nin AKP'yi eleştirmesi üzerine, “Bence AK Parti ibnelerin oyuna muhtaç değil” diyerek eşcinsellere duyduğu öfkeyi ve nefreti kustu.

Eşcinsel olduğu gerekçesiyle babası tarafından öldürülen Ahmet Yıldız’ın davasında 16'ncı duruşmaya gelinirken, LGBTİ'lerin yaşam hakkını koruyamayan devlet, katillerinden hesap sorma konusunda da sınıfta kaldı.

Ankara’da sevgilisiyle yaşayan eşcinsel U.G.S., albay babası ve polis amcası tarafından kaçırıldı. Kaçarak Ankara’ya gelen gencin şikayeti üzerine, Aile Mahkemesi çağırmalı koruma verdi. Polise haber verildiği halde albay baba ve adamları silahlarla evi bastı; U.G.S’yi zorla kaçırıp sevgiliyi dövdü. Faillerin kimlikleri bilindiği ve U.G.S.’nin tutulduğu yer bilinmesine rağmen yakalama emri çıkarılmadı.

Katile ağırlaştırılmış müebbet
Diyarbakır’da eşcinsel olduğu için öldürülen Roşin Çiçek davasının 8’inci duruşması görüldü. LGBTİ örgütleri, davada yaşanan hukuksuzluk zincirini Galatasaray Meydanı’nda protesto etti ve LGBTİ'lere karşı nefret suçlarının yasallaşmasını istedi. Şubat 2014’te görülen davada mahkeme, oğlunu öldürdüğünü itiraf eden babaya ağırlaştırılmış müebbet, cinayete ortak olan iki amcaya da müebbet hapis cezası verdi.

İzmir’in Aliağa ilçesinde Mart 2011’de başı kesilerek boş bir araziye atılan trans kadın Ece’yi öldürdükleri iddiasıyla yargılanan üç sanığı delil yetersizliğinden beraat ettiren adalet sistemi, eşcinsel erkekler tarafından kullanılan tanışma uygulaması Grindr’a erişimi engelledi.

Homofobik yaklaşımların ya da nefret söylemi üzerinden yükselen değerlendirmelerin yapıldığı tek ülke elbette Türkiye değil. Dünya ülkelerinin birçoğu da bu konuda masum sayılmaz. Bu kategoriye dahil edilebilecek olan Malezya Milli Eğitim Bakanlığı, geçtiğimiz yıl V yaka kazak ya da omuzdan kısa kollu tişört giyen erkek çocukların eşcinsel olma olasılığının yüksek olduğunu iddia ettiği raporu öğrenci velilerine göndererek tuhaf olduğu kadar skandal da denilebilecek bir uyarı yaptı.

'Eşcinselleri öldürün'
Uganda Parlamentosu, eşcinsel ilişki yaşayanlara hapis cezası öngören yasa tasarısını kabul etti ve “Eşcinselleri Öldürün” adıyla bilinen tasarıda idamdan vazgeçilse de eşcinsel ilişki yaşayanları ihbar etmeyenlerin hapis cezasına çarptırılacağını açıkladı.

Hindistan’da da Yüksek Mahkeme’nin bir alt mahkemenin geçmiş kararını bozmasının ardından eşcinsel ilişki yasaklanırken, bu konudaki en gerici adım ise Rusya'dan geldi. “Eşcinselliğin propagandasını” yasaklayan düzenleme kapsamında el ele tutuşmanın bile suç sayıldığı Rusya'da eşcinsellik, 1993’te suç olmaktan çıkarılmıştı.

Gündemde olan bir başka konu da eşcinsel evlilikler. Bireylerin evlenme haklarının cinsel yönelimleri nedeniyle reddedilmesi, bütün vatandaşlarına eşit koruma sağlamak zorunluluğuyla görevlendirilmiş hükümetlerin homofobik tavırlarını net bir şekilde ortaya koyduğu gibi bazı ülkelerde de örnek alınası tablolar ortaya çıktı.

Başbakan ve yardımcısı gey olan ülke
Uruguay’da evliliği cinsel yönelim farkı gözetmeksizin tüm yurttaşlar için eşit koşullarda düzenleyen yasa tasarısı parlamentoda kabul edilirken Kolombiya'da eşcinsel çiftlerin evlenme hakkı Anayasa Mahkemesi’nin kararıyla tanındı. Hawaii’de eşcinsel evliliğin yasallaşmasını öngören yasa tasarısını onaylamasını gölgeleyen haber ise eşcinsel evliliklerin önüne geçilmesine yönelik anayasal değişikliği oylamak için referanduma giden ve “hayır” cevabını veren Hırvatistan halkından geldi.

LGBTİ hakları konusunda güzel haberler kuşağı ülkelerinden bir diğeri de Lüksemburg oldu. Lüksemburg hem Başbakanı hem de Başbakan Yardımcısı eşcinsel olan ilk ülke olarak dünya tarihine geçerken, Brezilya’nın Rio de Janeiro kentinde düzenlenen toplu nikâh töreninde, 100’den fazla eşcinsel çift “dünya evi”ne girdi. Geçen yılın en çok ilgi çeken protestolarından bir tanesinin başlığı da eşcinsel haklarıydı. Eşcinsel ayrımcılığını protesto eden İtalyan vekiller, parlamentodaki bir görüşme sırasında bir anda ayağa kalkıp öpüşmeye başladı.

Bir dönem uygulamada olan eşcinsellik karşıtı politikalarıyla bilinen ancak son yıllarda bu konuda ciddi adımlar atan Küba da bu senenin LGBTİ başlıklarında öne çıkan ülkesi oldu. Küba Parlamentosu, çalışma hayatında cinsel yönelim ayrımcılığını yasakladı. Homofobiye karşı verdiği mücadeleyle tanınan Mariela Castro’nun önerdiği değişiklikle İş Hukuku’nda çalışanların eşitliğini genel olarak düzenleyen maddeye cinsel yönelim ifadesi eklendi.

Onur Haftası'nda neler var?
23 Haziran'da başlayacak olan Onur Haftası, bu sene de birbirinden ilginç ve önemli etkinliklere ev sahipliği yapacak. Düzenleme komisyonu üyelerinden Şevval Kılıç, haftanın başlığını “Temas” olarak belirlemelerinin nedenini, “Onur Haftası bugüne kadar diğer ezilen gruplarla dayanışarak geldi. Kürtlerle, Alevilerle, feministlerle, anti-militaristlerle ve diğer gruplarla dayanışmanın bir ürünüdür Onur Haftası. Bu yüzden de bu sene temamızı ‘Temas’ olarak belirledik” ifadeleriyle açıkladı. Onur Haftası'nın bu sene öz kaynaklarla gerçekleştirildiğini belirten Kılıç, herkesi dayanışma partilerine ve kampanyalarına destek vermeye çağırdı. Hafta boyunca gerçekleştirilecek etkinliklerin bir bölümü şunlar:

23 Haziran: Cezaevinde olan LGBTİ mahkumların sorunlarının ve son dönemlerde gündeme gelen LGBTİ’ler için özel cezaevi uygulamalarının tartışılacağı “LGBTİ Mahkumlar” paneli, 15.00’te, Fransız Kültür Merkezi'nde gerçekleştirilecek.

Son dönemde Türkiye’de belgesel sinemada LGBTİ meselesine el atan yönetmenlerin katılacağı “Direniş Yöntemi: Belgesel Sinema” paneli, 17.00’de Fransız Kültür Merkezi'nde gerçekleştirilecek. Konuşmacı olarak, Can Candan (Benim Çocuğum), P. Ulas Dutlu (Voltrans) ve Marıa Bınder (Trans-X) katılacak.

24 Haziran: Haziran Direnişi sürecinde ve sonrasında LGBTİ örgütleriyle “temas” eden diğer toplumsal muhalefet gruplarının katılacağı “Temas” paneli, saat 13.00'te, Fransız Kültür Merkezi'nde gerçekleştirilecek.

25 Haziran: 2014 yerel seçimleriyle tartışılmaya başlanan yerel belediyecilikte LGBTİ hakları üzerinden “Yerel Yönetimler: Siyaset ve LGBTİ” paneli 13.00’te, Levent Kültür Merkezi'nde düzenlenecek.

2005'ten bu yana İstanbul Onur Haftası etkilerinin bir parçası olarak verilmekte olan Hormonlu Domates Ödülü ilk olarak "hormonlu tavuk yemeyin, eşcinsel olursunuz" diyen Erman Toroğlu'na verilmiş, ödülün isimlendirilmesinde ilham kaynağı bu homofobik söz olmuştu. Medya, kurum, kuruluş ya da bireylerin yaptığı homofobik, ayrımcı sözlerine ve tutumlarına dikkat çekmeyi amaçlayan Hormonlu Domates Ödülleri'nde, yılın öne çıkan homofobiklerine ve transfobiklerine ödülleri dağıtılacak. Her sene aday olan Recep Tayyip Erdoğan’a bu sene Ömür Boyu Özel Ödül verilebilir. 19.00'da, Şişli Belediyesi Kent Kültür Merkezi'nde.

29 Haziran: 17.00’de Taksim Meydanı'ndan Tünel'e Onur Yürüyüşü gerçekleştirilecek.

sol

BirGün'lük festival, sınırsız eğlence, dayanışma
 


Gazetemiz BirGün'ün bu yıl ilk kez düzenlediği "BirGün'lük Festival" dün Sarıyer LifePark'ta gerçekleşti.


Onur Erem


Gazetemiz BirGün'ün bu yıl ilk kez düzenlediği "BirGün'lük Festival" dün Sarıyer LifePark'ta gerçekleşti. Özgürlük şarkılarının doğa ile buluştuğu festivale ilgi yoğundu. Binlerce kişi sabahın erken saatlerinden itibaren festival alanına akın etti. Yeni Türkü, Feridun Düzağaç, Aylin Aslım, Harun Tekin, Erkan Oğur, İsmail H. Demircioğlu, Luxus, Bajar, Fırat Tanış, Büyük Ev Ablukada, Hüsnü Arkan, Selda Bağcan, Birsen Tezer gibi birçok ismin sahne aldığı festival gün boyu sürdü. Festivalde çerçevesinde oyunlar oynandı, yarışmalar düzenlendi, dünya kupası maçları ve film gösterimleri de yapıldı. BirGün yazarları başta olmak üzere pek çok sanatçı ve aydın ile sanata, siyasete ve yaşama dair söyleşiler de gerçekleştirildi.

Editör : Birgün