Konu Tarihi: 09.04.2016- 21:51

---

Nazım'ın yoldaşlarının ağzından Vera Tulyakova

Yalçın Küçük'ün "Vera iddiası" fırtınalar kopardı...


 
Odatv’de yayınlanan ve Yalçın Küçük’ün Tenkit kitabında yer verdiği Nâzım-Vera ilişkisine dair iddialara dayanan haber hayli geniş bir çevrede tartışma yarattı. Yalçın Küçük kitabında Vera’nın Nâzım’a kötü davrandığını, şöhretinden faydalandığını söylerken, Vera’nın Nâzım’ı aldattığı iddiasına da yer veriyordu.

Söz konusu iddiaların Yalçın Küçük’ten önce kimler tarafından dile getirildiğine yazımızda yer vereceğiz.

Ancak önce haberden sonra yaşananları hatırlatalım…

İddiaya dair Hürriyet Kelebek yazarı İzzet Çapa “Nâzım’ın mahremini açmak yakıştı mı sana?” diye Yalçın Küçük’e çıkışırken, T24’te blog yazıları yayınlanan Melih Güneş haber nedeniyle Odatv’yi eleştirmeyi tercih etti. Son olarak, Cumhuriyet Kitap Eki’nde Metin Celal de bir yazı kaleme alarak haberi, Nâzım Hikmet’in eşini karalamakla ve töhmet altında bırakmakla eleştirdi.

Ortaya çıkan durum gösterdi ki maalesef Türk yazını Nâzım Hikmet’in hayatına, yaşadıklarına, çilelerine ilişkin hiçbir şey bilmiyor. Bildikleri de sıradan güzellemelerin ötesine geçemiyor.

VERA ELEŞTİRİSİNE “HAZRETİ HATİCE” REFLEKSİ

Öncelikle şunu söyleyelim. Yalçın Küçük’ün kitabında Nâzım Hikmet, hem edebiyat hem siyaset hayatında bir yüksek karakter. Söz konusu eleştirilerinin esası bir “azize” gibi kutsanan ancak Nâzım Hikmet’le birlikte olmaktan başka bir kimliği olmayan Vera’ya yönelik. Nâzım’ın eleştirel bir portresini yazan Küçük, doğal olarak Nâzım’ın aşklarına, hayalkırıklıklarına değiniyor. En büyük hayalkırıklığı olarak ise Vera’yı ele alıyor.

Dediğim gibi, Küçük’ün hedefinde Vera yer alıyor.

Ancak buna rağmen Vera eleştirilerine bir tür “Hazreti Hatice” refleksi gösterilmesi herhalde “bacı kültürü”nün devamı sayılabilir.

Bu tuhaflık dikkat çekici…

Devam edelim…

Kendi adımıza söyleyelim. Yapılan eleştirilerden biri Yalçın Küçük’ün yazdıklarının haber yapılmasına yönelik. Şunu net olarak belirtmek gerekiyor. Odatv aktarıcıdır, habercidir. Burada, “aktarıcılık” basit bir santralciliğe dönüşmesin diye aktarıcılığın başına habercinin cesareti ve kutsal tanımazlığı eklenmelidir. Ayrıca habercilik, aktarılan iddialara katılıp katılmamaktan da bağımsız bir olgudur. Odatv bu nedenle Küçük’ün iddialarını yorumsuz olarak aktarmıştır. Birazdan göreceğiniz gibi aslında basit bir Nâzım okuması bu iddianın mesnetsiz olmadığını göstermektedir.

Gelelim Yalçın Küçük’ün iddialarını Odatv’de okuyunca sudan çıkmış balığa dönenlere.

Belgelerle, Vera’nın Nâzım konusundaki duruşunu aktaralım…

ZEKERİYA SERTEL DE Mİ NÂZIM'I AŞAĞILIYORDU

Nâzım'ın ölene dek en yakınında olan dostu Zekeriya Sertel’in Vera Tulyakova hakkında yazdıkları -ki Sertel’in iddiaları 1978’de yayımlanmıştır- Odatv’nin yer verdiği habere göre oldukça sert... Sertel, Nâzım’ın Vera’yla tanışmasını “şeytan işi” bulmuş ve Vera’yı bir “mirasyedi” olarak tasvirlemiştir... Tenkit’te de yazılan, Vera’nın Nâzım’ı hiçbir zaman sevmemiş olduğu yönündeki sav Sertel’in de “Nâzım Hikmet’in son yılları” kitabında detaylıca dillendirilmiştir.

Yalçın Küçük Tenkit’te, Vera Tulyakova’nın “Nâzım’la” kitabını kastederek, “Acaba bu kitabı benden önce alıp okuyan oldu mu sorusundan kurtulamadım” diyor. Küçük’ün sorusunu tam da burada peşinen biz yanıtlayalım: Olmamış! Hatta görüp arttıralım: Zekeriya Sertel’in “Nâzım Hikmet’in son yılları” kitabı da Türkiye’de okunmamış.

O YAZAR NELER YAZMIŞ NELER

T24 blog yazarı Melih Güneş yazısında Küçük’ün iddiaları için, “Nâzım Hikmet’e sataşılan, hatta Hikmet’in bariz bir şekilde aşağılanmaya çalışıldığı”, “Lafına laf etmenin bile iltifat sayılabileceği akıl dışı iddia ve yakıştırmalar” gibi oldukça iddialı sözler söyleyebilmesi Zekeriya Sertel’in kitabının, Nâzım hakkında araştırmalar yapmakla övünen yazarlarımızca dahi okunmadığının bir delili olarak sunulabilir. Merak konusudur: Melih Güneş’e göre Nâzım’ın dostu Zekeriya Sertel’in Vera hakkındaki iddiaları da Nâzım’ı aşağılamak için mi yazılmıştır?

Metin Celal’in haberin dillendirdiği iddiadan Nâzım’a yönelik bir karalama çıkarmaması yerindedir, eleştirilen biri varsa Nâzım Hikmet değil Vera Tulyakova’dır, Vera’yı “Nâzım’ın namusu” olarak gören cinsiyetçi geri bilince “bilinç taşımak” -Leninci anlamıyla- bu yazının kapsamını aşmaktadır. Tenkit’in de böyle bir yaklaşımı olmadığını biliyoruz.

Melih Güneş’e göre Nâzım’ın sevgilisi Vera Tulyakova hakkında daha önce de dillendirilmiş olan ve haber değeri taşıyan bu iddiaları manşete çıkarmak Nâzım Hikmet’i aşağılamak amacı güdüyor. Peki, Nâzım’ın bir başka sevgilisi Kolesnikova hakkında aşağıya alıntılayacağım iddialar nasıl ve neden Nâzım’ı aşağılama amacından muaf tutulabilmektedir?

“Kolesnikova Nâzım Hikmet’i an be an izlemiş, raporlamıştır. Nâzım Hikmet’in tüm eşyalarına, elyazmalarına, ithaflı kitaplarına, resimlerine, gümüşlerine bir noter senediyle el koymuş biridir. (...) Nâzım Hikmet Kislovods’tayken Moskova’daki evini ve banka hesabını da boşaltmış biridir."

Şaşıracaksınız ama alıntılanan pasaj, Odatv’nin haberinden Nâzım’a hakaret çıkaran T24 blog yazarı Melih Güneş’e aittir. Yazar, Nâzım için çekilen bir belgeselde Kolesnikova’nın olumlu resmedilmesine itiraz olarak bu satırları yazmış. Melih Güneş işi abartıp aynı yazıda Galina Kolesnikova’nın doktor olup olmadığının meçhul olduğunu dahi yazmıştır.

Görülüyor ki bankaların Nâzım memurluğunu yapan yazar kendi yazdıklarından dahi habersiz.

Oysa Galina Kolesnikova, elbette güvenilir bir kaynak olan Zekeriya Sertel’in anılarında, Nâzım’ı Sovyetler macerasında gerçekten sevmiş olan tek sevgilisidir, Galina doktordur; yine Sertel’e göre, doktorluğuyla da Nâzım’ın hayatını üç defa kurtarmıştır, Nâzım "Galina olmasa ben şimdiye çoktan ölmüştüm" diye minnetle anmaktadır... Yani Sertel, Kolesnikova bahsinde Melih Güneş’in uydurmalarının aksini anlatmaktadır.

Madem bir yazıdaki iddiadan yola çıkarak pervasızca yakıştırmalarda bulunmak bu kadar kolay, Melih Bey’in Galina’yı bu kadar kolay harcayabilmesinin altında acaba bastırılmış bir antikomünist histeri mi yatmaktadır? Bu soruyu sormaya Melih Güneş’in yürüttüğü mantıkî silsile izin veriyor.

Melih Güneş'in Galina Kolesnikova için söyledikleri, Sertel'in anılarında, aynı şekilde Vera için örneklerle sıralanıyor: Vera'nın müsrif harcamaları, Nâzım'ın cebinde sigara parası dahi kalmayacak kadar gelirlerinin Vera tarafından "iç edilmiş" olması ve benzerleri... Sertel’e göre bunlar Vera bahsinde Nâzım için "bardağı taşıran son damlalar" olmuştur.

İDDİA NAZIM'I DEĞİL VERA'YI HEDEF ALIYOR

Bir küçük ara...

Yalçın Küçük iddia ve eleştirilerinde Nâzım'ı değil Vera’yı hedef alıyordu.

Tenkit’te Nâzım’ın itibarını sarsacak herhangi bir tez veya iddia da bulunmuyor. Melih Güneş’in Tenkit’i okumadığını buradan anlayabiliyoruz. İşin daha kötüsü, Odatv’nin haberini okumadığını da kitaptan alıntı yaparak Yalçın Küçük’ün iddiasını çarpıttığımızı yazmasından anlıyoruz, çünkü kitabın ilgili kısmını haberimize zaten olduğu gibi eklemiştik... Kitabın editörüne de ulaşarak ilgili pasajda Küçük’ün iddiasını doğru anlayıp anlamadığımızı teyit ettirmiştik.

Üstelik yazdıklarından genel olarak pek okumadığını anladığımız Melih Güneş’in “yok” dediği iddiayı Küçük bu kez daha açık bir şekilde başka bir kitabında yazmıştı. Küçük, 2004 yılında “Sırlar” kitabında Vera’ya ilişkin iddiasını şu şekilde yazıyordu:

“Vera yan odadadır, yalnız mı, kiminle bilmiyoruz. Bildiğimiz Nâzım’ın kapının arkasına yığılıp kaldığıdır. Kapıyı açıyor muydu, kapatıyor muydu, bunu da bilmiyoruz.”

Görüldüğü gibi iddianın sahibi Küçük, iddiasını daha açık bir şekilde de yazmış…

Melih Güneş, Tenkit’i okumadığı için Yalçın Küçük’ten bir Nâzım Hikmet düşmanı çıkarmakta hiç zorlanmıyor. Burada yer darlığı nedeniyle Tenkit’in ilgili bölümlerini detaylıca aktaramayacağız fakat ilgili okur en azından “Nâzım Dersi” ve “Zavallı Nâzım” başlıklı iki bölümü okumalıdır. Nâzım’ı tanımak için önemli metinler olduğunu düşünüyorum. Tanımadan sevenlerdenseniz es geçebilirsiniz fakat Nâzım tanıdıkça sevilen bir aydın, Küçük’ün ifadesiyle bir “çocuk”; eksikleriyle ve fazlalarıyla tanıdıkça daha fazla sevilen ve hak verilen...

İŞTE VERA HAKKINDA SERTEL’İN YAZDIKLARI

Son olarak Vera hakkında Yalçın Küçük’ün tezlerini destekleyen anılardan çeşitli alıntılar yapmak gerekiyor.

Melih Güneşgiller Serteller adını daha önce hiç duydu mu bilmem… Duymamış gibi yazıp-çiziyorlar.

Zekeriya Sertel’in “Nâzım Hikmet’in son yılları” kitabında Nâzım’ın Vera’yla olan evliliği şöyle yorumlanıyor:

“Nâzım ihtiyar ve hasta bir adamdı, bu evlilik hayatı fazla sürmeyecek ve kadın zengin mirasa konacaktı. Onun için de Nâzım’a iki şart koşmuştu: Mutlaka resmi nikah yapmak, hafta sonlarında evine gidip bir-iki gün çocuğuyla kalmak.

Hatta Vera (kadının adı), Nâzım’la ilişkisini kocasına da bildirmiş ve ondan izin istemişti. Kocası Nâzım’a kadar gelerek karısının ileri sürdüğü bu iki şart üzerinde ısrar etmişti. ‘Resmen nikah yapmaz, karımın çocuğunu görmek için haftada bir eve gelmesine izin vermezseniz, ben de onu boşamam,’ demişti. Yani karı-koca bu işi beraber kararlaştırmışlardı. Oyun açıktı, ama Nâzım bunu görecek halde değildi.”

Aynı kitapta Sertel, Küçük’ün iddiasında olduğu gibi Vera’nın Nâzım’ı sevmediğini, bunu Nâzım’ın da hissettiğini belirtiyor. Vera’nın haber dahi vermeden günlerce eve gelmediğini aktardıktan sonra şunları sıralıyor:

“Gün geçtikçe karı-koca ilişkileri değişmeye başladı. Bir zaman sonra karı-koca önce yataklarını, sonra odalarını ayırdılar. (…) Nâzım’ın içine düşen kurt onu yiyip duruyordu. Demek sevilmiyordu, demek ki karısının kendisine haber bile vermeden gidip geceleri onu yalnız bırakmasının anlamı vardı.”

Sertel’in anılarında aşağıdaki kısımlar hayli dikkat çekicidir. Nâzım, Vera’nın para düşkünlüğü karşısında “bu hayat yaşamaya değmez” diyecek kadar yorulmuştur:

“Ölümünden bir-iki ay önce, Nâzım Hikmet Afrika'ya gidecekti. Afrika şehirlerinden birinde toplanacak olan uluslararası bir toplantıya katılacaktı. Yola çıkmadan önce harçlık olarak karısı Vera'ya 10.000 ruble, yani 10.000 dolar bırakmıştı. Evin yıllık masrafı 1000 ruble idi. Nâzım'ın bu seyahati bir ay sürdü. Ay sonunda eve döndüğü zaman bu paranın yerinde yeller esiyordu. Hesap sormak Nâzım'ın adeti değildi ama her şeyin bir sınırı vardı. Kaldı ki o sırada Nâzım'ın bir kenara konmuş parası da yoktu. Vera, bu paranın bir kısmıyla salonun eşyasını değiştirmişti. Eski salon eşyasını kocasının evine göndermiş, yerine yeni eşya almıştı. Ne var ki her şeye rağmen, gene de hiç olmazsa 5000 ruble artmış olması gerekirdi. Oysa Vera, 10.000 rubleden beş para kalmadığını söylüyor ve ev harçlığı için yeniden para istiyordu. Nâzım'ın cebinde sigara parası bile yoktu. Ve Vera ona sigara parası bile vermiyordu.”

Sertel'in anılarında Vera'nın Nâzım'ın oğlu Mehmet ile ilişkilerini nasıl engellediğine dair bölümler de çarpıcı. Vera, Nâzım'ın Mehmet ile görüşmesini istemiyor, her görüşmeleri krize neden oluyor. Nâzım bir süre Mehmet ve eski eşi Münevver'e gizlice para ve oyuncak gönderiyor ama Nazım ile oğlu, Vera'nın kaprisleriyle bir süre sonra kopuyor.

BABAYEF’İN NÂZIM’IN ÖLÜM ANINA İLİŞKİN ANLATTIKLARI

1993 basım tarihli “Sertel’lerin Anılarında Nâzım Hikmet ve Bab-ı Âli” kitabında Zekeriya Sertel, Nâzım’ın yine yakın dostu olan Ekber Babayef’in kendisine gözleri dolarak şunları anlattığını yazıyor:

“Vera ile Nâzım ayrı odalarda yatıyorlardı. Nâzım her sabah olduğu gibi, sabah saat dokuz sularında kalkmış. Kapıdan gazeteyi almaya gitmiş ve orada düşmüştü. Vera bunu hiç duymamış, saat 11’de yataktan kalktığı vakit, yerde Nâzım’ın ölüsünü bulmuştu.”

Sertel ekliyor: “Aradan geçen iki saat önemliydi, Derhal bir müdahale yapılmış olsaydı, Nâzım’ın kurtulması olasıydı.”

AYDIN DÜNYAMIZIN ÇORAKLAŞMASI

Tenkit’in önsözünde Sadık Albayrak şöyle yazıyor, “Nâzım Hikmet dersinde, 'Zavallı Nâzım' saptamasıyla karşılaşmak çok sarsıcıdır. Yalçın Küçük’ün eleştirileri deprem misali ortalığı altüst etmiyorsa, bunu, aydın dünyamızın çoraklaşmasına bağlayabiliriz.”

Kutsal kitaplara dahi pek nasip olmayan bir hızla kendini doğruladığı için tespitin sahibi ve Tenkit’in editörlerinden Sadık Albayrak’ı burada kutlamak gerekiyor sanırım.

Bir kitabı veya bir haberi akıl almaz yakıştırmalarla hedef haline getirmekte bir beis görmemek, hem de okumadan... İşte budur “olağanlaştırılan çoraklaşmamız”…

EVET "YAN ODA"DAYIZ, TÜRK AYDINI'NIN OTOPSİ ODASINDA

Tenkit’te haber değeri olan oldukça fazla başlık var. İstiklal Marşı’nı Mehmet Âkif’in yazmadığı iddiası bunlardan biri... Sabahattin Ali, Yaşar Kemal, Orhan Veli, Kemal Tahir, Fakir Baykurt, Haldun Taner kitapta acımasızca yapılmış tenkitten payını alan isimlerden birkaçı.

Örneğin, Sabahattin Ali’nin kuzeni Reşit Ertüzün’den de alıntılarla ortaya attığı tezler sizi oldukça rahatsız edebilir, hayalinizdeki Sabahattin Ali’nin sarsılmasını istemiyorsanız Tenkit, okuyacağınız son kitaplardan olsun. “Bütün bu ayrıntılardan bana ne!” demek bir tercih olabilir ama sizin gibi düşünmeyen birilerinin de Türk aydınının otopsi odasında bulunmak istemesini yadırgamadan... O “yan oda” otopsi odası, soru buysa evet yan odadayız ve burada fetişlere yer yok.

“Nâzım’ı itibarsızlaştırıyorlar” diyen “yayıncı” sıfatlı holding bekçilerini de Tenkit’i okumaya davet ediyorum. Tenkit’te zannettikleri ve belki de arzu ettikleri gibi bir “zavallı” değil, devrimci ve adlı adınca komünist bir Nâzım bulacaklar...

Sinan Acıoğlu

Odatv.com

Cevap Tarihi: 09.04.2016- 21:53

---

Nâzım ölürken karısı yan odada başkasıyla birlikteydi

Yalçın Küçük'ten ortalığı karıştıracak iddia


 
Yalçın Küçük'ün son kitabı, "Materyalist Gözlerimle Yazarlarımız" altbaşlığını taşıyan "Tenkit" Tekin Yayınevi'nden çıktı.

Türk aydınını ele aldığı kitabın Nâzım Hikmet'le ilgili bölümlerinde hayli ses getirecek iddialarda bulunan Prof. Küçük, Nazım Hikmet'in hayatını kaybetmesine neden olan kalp krizini geçirirken eşi Vera'nın yan odada bir başkasıyla birlikte olduğunu ileri sürdü.

İşte Yalçın Küçük'ün kaleminden Tenkit'ten tartışma yaratacak o bölümler:

"Yalnızlık ve insansızlık, Nâzım’ın yazgısıdır.

İkinci vatanında, Nâzım’ın hiçbir işi yoktur.

Sadece “cephe” örgütlerinde bir konuşmacı ve şiir okuyucusudur. Kadın olarak payına düşen, sadece koleksiyonculardır. Bunlarla, sabahları yeni bir dünyaya uyanmak imkânsızdır. Nâzım, sabahları, şafakta, ancak aç karnına tüttürülen bir sigaradan tad almaktadır. Halbuki sabahlar, bütün kaygı ve düşüncelerden uzaktır. Düşünen bir insan için en büyük dünya sabahtır. Sevgi ve arzu, dünyasıdır. Sabah’tır. Yeni vatanında, Nâzım’ın sabahı yoktur.

Belki sevgili bildiği bir koleksiyoncu yan odada, bir hoyrat vücutla sabahı deniyor; “karısı” bile Nâzım’ın ölümünü, vücudu çok soğuduktan sonra anlamıştı. Nâzım, ikinci vatanında, sadece ve sadece kocaldığını fark etmek zorunda kalıyordu."

VERA'YA SERT SÖZLER

Kitabın "Zavallı Nâzım" başlığını taşıyan bölümünde Nâzım Hikmet'in eşi Vera Tulyakova’nın “Nâzım’la” ismini taşıyan kitabını ele alan Yalçın Küçük, Vera'nın kitabı, Nâzım'la beraberliğini anlatmak için değil, kendisini savunmak için yazdığı görüşünü ortaya atıp ekliyor: "Eğer herhangi bir “Nâzımsever” bu kitabı okumuş olsaydı ya artık Nâzım’ı sevmekten vazgeçmeli ya da bu kitabı reddetmeliydi. Çünkü bu kitapta son derece zavallı, acınacak ölçüde cılız bir Nâzım var."

"Tulyakova, Nâzım Hikmet’i hiç sevmiş midir?" sorusuna yanıt arayan Prof. Küçük, "Vera Tulyakova acaba Nâzım öldükten ve kendisi yaşlandıktan sonra mı Nâzım Hikmet’i sevmeye başladı? Bilemiyorum" deyip, Tulyakova’nın Nâzım Hikmet’e geç kalmış düşkünlüğünde ticari bir kaygı bulunabileceğini, Sovyetlerin çözülüşü esnasında Avrupa’da ve Türkiye’de düzenlenen Nâzım toplantılarının ve “Nâzım’a yurttaşlık kampanyaları”nın da bu "ticari" kaygıya elverişli ortam oluşturduğunu savunuyor.

Nâzım'ın hayatının ayrıntılarına eğilmesini "Ben, Hikmet’i, en çok sevdiklerim gibi, en çok didikliyorum." diyerek açıklayan Yalçın Küçük'ün Tenkit'teki Nâzım Hikmet tezleri hayli konuşulacağa benziyor.

Sinan Acıoğlu

Odatv.com