Alıntı Çizelgesi: umut yazmış
Tehcirin nedeninin Ermeni çetelerin varlığı olması, tehcirin bir ölüm yolculuğu olduğu gerçeğini değiştirmez. Tehcir, Osmanlının kendi tebası olan bir halkı zorla yerinden yurdundan etmesi, göçe zorlaması, ve onları bir ölüm yolculuğuna çıkartmasıdır. Osmanlının bunu bir ölüm yolculuğu olarak planlayıp planlaması ortaya çıkan sonucu değiştirmez. Bu ölüm yolculuğu sırasında yüzbinlerce insan çoluk çocuk demeden hayatını kaybetmiş midir, kaybetmemiş midir?
Osmanlı iç işleri bakanlığının 27 mayıs 1915 tarihinde,Ermenilerin tehciri ile ilgili hazırladığı talimatname;
1-Göçe tabi tutulan Ermeniler bütün nakle müsait eşyalarıyla hayvanlarını birlikte götürebilirler..
2-Yeni iskan edilecek yerlere sevk edilen Ermenilerin yolda hayatlarının ve mallarının muhafazası ile iaşe ve istirahatlarının sağlanması,bu işle ilgili memurlar tarafından yapılacaktır..
3-Yeni iskan edilen yerlerde,Ermeniler kasabalar ve köyler yanında yapılacak evlerde veya hükümet tarafından yeniden kurulacak köylerde yerleştirileceklerdir..
4-Yeniden kurulacak Ermeni köyleri demir yollarından 25 km uzakta olacaktır..
5-Yeni müretteb oldukları yerlere giden Ermenilerin iaşeleri,kazançları bir hale gelinceye kadar hükümet tarafından sağlanacak ve meskenleri hükümetçe yaptırılacaktır..
6-Sağlık durumlarının mükemmel bir halde bulundurulması,göçmen komisyonlarınca tamamlanacaktır..
7-İaşeleri için yeter derecede ihtiyaç maddeleri,memurlar,mutasarrıflar ve valiler tarafından ayrılacaktır..
8-Muhtaç olanlara,ziraat ve sanatı ilgilendiren sermaye veyahut aletler ve vasıtalar verilecektir..
**********
Bu talimatlara rağmen Osmanlı'nın Ermenileri ölüm yolculuğuna çıkardığı söylenemez..Tehcir sırasında büyük kayıpların olması da,bu tehcirin bir ölüm yolculuğu olduğunu kanıtlamaz..Çünkü o dönemde müthiş bir salgın hastalık belası vardı..Bunun önüne geçmek o şartlarda öyle kolay değildi..Üstüne açlık ve iklim şartları da eklenince,kayıplar çok büyük oldu..Bir kıyas yapmanız açısından,o dönemde İran'da milyonlarca insanın salgın hastalık yüzünden öldüğünü söyleyebilirim..Başka bir kıyas yapmanız açısından da Abd'nin kendi ülkesindeki 112 bin Japonu,2.Dünya savaşı sırasında batıdan doğuya tehcir ettirdiği söylenebilir..Hiç kimse Abd'ye bu tehcir yüzünden soykırım yaptı veya ölüm yolculuğuna Japonları çıkardı demiyor..Osmanlı'nın yaptığı bir güvenlik harekatıdır ve bu tehcir kararını almakta en doğal hakkıdır..