Lenin'in yazılarında sosyalizm kavramı her iki anlama gelecek şekilde kullanılıyor. Bana göre sosyalizmi komünizmin birinci evresi olarak görüp, onu emperyalizmin ortadan kalktığı döneme kadar hiç kullanmamak, akıllıca bir iş de değil. İşçiye ne diyeceğiz? Devrim yapacağız, burjuvaziyi tahtından indireceğiz, ama sosyalizmi komünizmi kuramayacağız, çünkü sosyalist bir topluma ulaşmak için dünyanın bütün ülkelerinde devrim olması gerek, emperyalizmin yok olması gerek, falan. Hangi işçiyi, ikna edebilirsiniz buna? Sınıf ölme eşeğim ölme demez mi?
İyi bir analiz olmuş
Acele yazdım, sence de doğru değil mi? Sosyalizm dediğimiz sistemi dünya devrimlerinin sonrasındaki aşamaya attığında, işçiler torunlarının torunlarının görebileceği bir düzen için bugün mücadele ederler mi?
Tek ülkede sosyalizm olur mu?
Olmaz.
Ne olacak?
Sosyalizm komünizm evrensel bir sistemdir, ancak emperyalist kuşatma yok edilirse olur.
Devrim ne olacak?
Boşver devrimi, enternasyonal için mücadele et, yoksa ulusalcı, sosyal şoven olursun.
Ne yapacağız?
Enternasyonal ol, kuyrukçuluk yap, demokrasi için mücadele et. İlerde Allah kerim!
tek yol devrim, kurtuluş sosyalizm.
Stalin tek ülkede sosyalizm konusunda bunları söylüyor.
''Bir zamanlar, sosyalizmin bir tek ülkede zaferinin mümkün olmadığı kabul edilebilirdi. Burjuvaziyi yenmek için tüm ileri ülkelerin veya en azından bu ülkelerin çoğunluğunun proleterlerinin ortak eyleminin gerekli olduğuna inanılırdı. Bugün artık bu görüş gerçeğe uymamaktadır. Bugün, böyle bir zaferin mümkün olduğunu kabulle yola çıkılabilir. Çünkü emperyalizm koşulları içinde çeşitli kapitalist ülkelerin eşit olmayan ve sıçramalı gelişimi, emperyalizm sinesinde kaçınılmaz bir biçimde savaşlara yol açan feci çelişkilerin gelişimi, dünyanın bütün ülkelerinde devrimci hareketin büyümesi, bütün bunlar bazı ülkelerde proletaryanın zaferini yalnızca mümkün kılmıyor, fakat aynı zamanda gerekli kılıyor.''