Ukrayna'da savaşa ramak kaldı



Ukrayna’da Batı yanlılarının Meclis darbesini sessizlikle izleyen Putin, askeri ve ekonomik adımlar atmaya başladı. Kırım’daki Rus birliklerine takviye yapılırken, Parlamento Putin’e “müdahale” yetkisi verdi. Obama ise sert çıktı: Bedeli olur!

Rusya, Ukrayna’da batı yanlılarının meclis darbesinin ardından gerilimin Kırım’a kaymasıyla elindeki tüm kozları oynamaya başladı. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, dün Parlamento’nun üst kanadından Ukrayna’nın Kırım Özerk Bölgesi’nde askeri müdahale için yetki istedi. Parlamento, talepi hızlıca onayladı ve Rus birliklerine Ukrayna’da askeri müdahale yetkisi tanıdı. Dün sabah saatlerinde de Parlamentou’nun alt ve üst kanatları, “Ukrayna’da istikrarın sağlanması için gereken tüm önlemlerin alınması” istenmişti. Rusya Parlamentosu ayrıca Putin’nden ABD’deki Rusya büyükelçisinin geri çağrılmasını istedi.

Rusya: Kırım’a saldırdılar
Moskova’nın bu adımları, önceki gün geç saatlerde Kırım İçişleri Bakanlığı binasının silahlı kişilerce ele geçirilmeye çalışılmasından hemen sonra meydana geldi. Rusya Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, saldırganların talimatı Kiev’den aldığı iddia edildi. Olayın hemen ardından dün sabah saatlerinde Kırım’ın yeni Başbakanı Sergey Aksiyonov Putin’den “barış ve huzura yardımcı olmak üzere” yardım çağrısında bulundu. Kremlin ise “kayıtsız kalamayız” açıklaması yaptı. Hafta içinde Kırım Meclisi tarafından seçilen Aksiyonov, Kiev’deki geçici yönetim tarafından tanınmıyor. Kırım Özerk Bölgesi ise devrik Devlet Başkanı Viktor Yanukoviç’in ardından işbaşına gelen geçici yönetimi tanımıyor. Kırım Meclisi ayrıca bağımsızlık referandumunu da 25 Mayıs’tan 30 Mart’a çekti. Rusya hafta başından bu yana Kırım’daki askeri gücünü artırıyordu. Sivastopol’da konuşlanmış Rus Donanması’nın Karadeniz komutanlığına bağlı askerler de bölgedeki kontrollerini artırmıştı. Rus kaynakları da ordunun bazı devlet binalarını korumaya aldığını ve askeri üsse giden yollarda kontrolü artırdığını doğruluyor.

Dün Ukrayna’ya ait savaş gemisine Rusya bayrağı çekildiği iddia edildi.

‘Gürcistan senaryosu’
Ukrayna geçici Devlet Başkanı Oleksandır Turçinov, Rus askerlerinin varlığının tehdit olduğunu söyledi ve “gerilimin artmasındaki tüm sorumluluk Rusya’nın lider kadrosunundur” dedi. Turçinov Kırım’da yaşananları 2008 yılında yaşanan Gürcistan Savaşı’na benzerlik gösterdiğini söyledi. Ancak 2008 savaşı Gürcistan birliklerinin Rus barış gücüne saldırmasıyla başlamıştı. Ukrayna Savunma Bakanı İgor Tenyukh ise Rusya’nın Kırım’daki 26 bin askerine ilave olarak, 6 bin yeni asker ve zırhlı araçlar gönderdiğini iddia etti. Rusya’nın bölgedeki Ukrayna ordusu birliklerini silahsızlandırma çabası içinde olduğunu, bu durumda da “meşru savunma yapacaklarını” söyledi. Ukrayna kaynakları ise Rus birliklerinin bölgedeki üçüncü bir havaalanını ele geçirdiğini, bir füze üssüne girmeye çalıştığını iddia ediyor. Aynı kaynaklara göre Rusya ve Ukrayna birlikleri arasında yer yer çatışmalar da yaşandı. Ancak bu iddialar henüz doğrulanmadı.

Rusya’ya tehdit: Bedeli olur
ABD Başkanı Barack Obama Rusya’nın bölgedeki askeri manevralarından büyük kaygı duyduğunu kaydetti. Obama “bu adımın bedeli olur” dedi. Obama’nın açıklamasında dikkat çeken noktalardan biriyse Avrupa Birliği’ne (AB) yönelik mesajı oldu. Ukrayna konusunda AB ile rekabet içinde olan ABD yönetimi, geçici yönetimden de “Berlin’in adamı” olarak bilinen Yumruk (UDAR) lideri Vitali Klitşko’yu dışlamıştı. Obama’nın dünkü açıklamasında “Rusya’nın askeri müdahalesinin Avrupa’nın da çıkarına olmayacağını” belirtti.

Gün içinde Moskova ile telefon mesaisi yürüten Almanya, İngiltere ve Fransa’dan da Ukrayna’nın toprak bütünlüğünün desteklendiği mesajları iletildi ancak bu mesajların tonu ABD’ninki kadar sert olmadı.

İngiltere Dışişleri Bakanı William Hague, Rusya’nın adımlarının Ukrayna’nın bağımsızlık, egemenlik ve toprak bütünlüğüne potansiyel tehditler içerdiğini iddia etti.

Davutoğlu’ndan Ukrayna temasları
Ukrayna’da bulunan Davutoğlu, Devlet Başkan Vekili ve Meclis Başkanı Aleksandr Turçinov ile görüşmesinin ardından Başbakan Arseniy Yatsenyuk ile bir araya geldi. Davutoğlu daha sonra Ukrayna Dışişleri Bakan Vekili Andrey Deşitsa ile bir görüşme yaptı. İki yetkili, görüşmenin ardından ortak basın toplantısı düzenledi. Davutoğlu, yaptığı konuşmada, Ukrayna’nın sınır bütünlüğü ve siyasi birliğinin en temel prensip olduğuna vurgu yapt. Kırım’daki gelişmelere de değinen Dautoğlu, “Bütün uluslararası zeminlerde BM’de, AGİT’te, Avrupa Konseyi’nde ve diğer bütün zeminlerde bütün imkanlar kullanılarak bu tansiyonun düşürülmesi için her türlü diplomatik çaba gösterilmelidir” ifadesini kullandı.

Arabulucu değil, ABD’nin adamı
Ukrayna’daki durum dün Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin de gündemindeydi. ABD Temsilcisi Samantha Power’ın “Kırım’dan Rus askeri çekilmeli” sözüne Rus mevkidaşı Vitali Çurkin’den yanıt geldi. Çurkin bu askerlerin Ukrayna ile ikili anlaşmalar kapsamında bölgede olduğunu anımsattı. Rusya ayrıca ABD’nin arabulucu teklifini reddetti. Washington yönetimi Hollanda’nın ilk Ukrayna Büyükelçisi ve BM yetkilisi Robert Serry’nin arabuluculuk yapmasını istemişti. Ancak Serry, ABD Dışişleri Bakanı Victoria Nuland ve ABD’nin Ukrayna’daki Büyükelçisi Geoffrey Pyatt’ın basına sızdırılan görüşmesinde “kendi adamları” olarak övülüyordu. Nuland, eski ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı ve BM Genel Sekreter Yardımcısı Jeffrey Feltman’ın Genel Sekreter Ban Ki-Mun’u Serry’yi Ukrayna özel temsilcisi yapması konusunda ikna ettiklerini söylemişti.

Ukrayna’ya ekonomik darbe
Rusya’nın Ukrayna’daki batı yanlısı yönetime yönelik tek kozu askeri değil. Dün Gazprom Ukrayna’nın 2013 yılına ait ve vadesi gelen 1.55 milyar dolarlık doğalgaz borcunu anımsatarak, bu ülkeye yapılan indirimi kaldırabileceğini açıkladı. Rusya Aralık ayında bin metreküpünü 400 dolara sattığı doğalgazda üçte bir oranında indirime gitmişti. Rusya ayrıca Ukrayna’ya yönelik 15 milyar dolarlık yardımı da askıya almıştı. Ekonomisi batmak üzere olan Ukrayna’da merkez bankasının rezervinin 15 milyar dolara düştüğü belirtiliyordu. Ukrayna’nın batmamak için acil olarak 35 milyar dolara ihtiyacı olduğu tahmin ediliyor. IMF ise neo-liberal program karşılığında Ukrayna’ya 15 milyar dolar vaatte bulunuyor. Üstelik bu miktarın Nisan ayında ödenebilecek. ABD ve AB ise Yanukoviç’in devrilmesinin ardından Ukrayna’ya yalnızca 2 milyar dolarlık yardım vaadinde bulunmuştu.

İsrail şimdi de Ukrayna’da
Eski İsrail ordusu mensubu askerlerin Ukrayna’nın başkenti Kiev’de güvenlik güçleriyle çıkan şiddetli sokak çatışmalarının düzenlemesinde önemli görevler üstlendiği ortaya çıktı. İsrailli Haaretz gazetesinin önceki gün yayınladığı raporda “Delta” kod adlı eski İsrail ordusu mensubu askerin Kiev’de sokak çatışmaları düzenleyen birimi yönettiği belirtildi. “Meydanın Mavi Miğferlileri” isimli birim aralarında eski İsrail askerlerinin de olduğu 40 kadın ve erkekten oluşuyor. Raporda birimin aşırı sağcı gruplarla ilişkili olduğu bildiriliyor. Raporda Ukrayna doğumlu Yahudi olan Delta’nın, İsrail ordusunun Şu’alei Şimşon keşif taburunda edindiği askeri yetenekleri kullanarak Kiev’deki sokak çatışmalarında yükseldiği belirtiliyor. Delta’ya göre beş eski İsrail askerinin yönetimi altında olan Mavi Miğferliler 35 kişiden oluşuyor. Çatışmaların sürdüğü aylar boyunca Rusya sık sık Batı’yı Ukrayna’nın içişlerine karışmakla suçlamıştı.

http://haber.sol.org.tr/dunyadan/ukraynada-savasa-ramak-kaldi-haberi-88695