Alpha Centauri’de gezegen bulundu



Gök bilimciler, Güneş’e en yakın yıldız olan Alpha Centauri B’nin yörüngesinde, Dünya büyüklüğünde bir gezegen keşfetti. 450 günde yapılan heyecan verici keşfe rağmen, yıldızın yörüngesindeki gezegenin yaşama elverişli olma olasılığı çok düşük. Yine de, bilim kurgunun ilham aldığı yıldız sisteminde başka gezegenler olabileceği ifade edildi.

Birbirinin yörüngesinde hareket eden üç yıldızdan oluşan Alpha Centauri yıldız sistemi, Güneş Sistemi’nden sadece 4.4 ışık yılı uzaklıkta. Sistemde yer alan Alpha Centauri B, Güneş’e en yakın olan yıldız olma özelliğine sahip. Yıldızın yörüngesinde keşfedilen ve Alpha Cantauri Bb adı verilen   gezegen, neredeyse Dünya ile aynı kütlede. Ancak yıldızın etrafında izlediği yörünge, Dünya’nın Güneş’in yörüngesine oranla 25 kat daha küçük. Yıldızına son derece yakın olan Bb, bir yılı da sadece 3.2 günde tamamlıyor.

Yıldızına yaklaşık 5.8 milyon kilometre olan yakınlığı nedeniyle, Bb’nin yüzeyindeki sıcaklığın yaklaşık 1200 Santigrat derece olduğu tahmin ediliyor. Erimiş lavla kaplı olduğu düşünülen gezegende, bu nedenle yaşama olanak verecek şartların bulunma olasılığı oldukça düşük.

“BAŞKA GEZEGENLER DE OLABİLİR”
Gök bilimciler, lav gezegende yaşam olasılığı çok düşük olsa da, Alpha Centauri yıldızlarında başka gezegenlerin olabileceğini düşünüyor.

Nature dergisinde bugün yayımlanan araştırmada yer alan İsviçre’nin Cenevre Üniversitesi’nden Stephane Udry, “En yakın komşumuzda bir gezegen keşfetmiş olmak, diğerlerinin de orada bulunuyor olabileceğine işaret eden büyük bir gelişme” ifadesini kullandı.

Alpha Centauri, Alpha Centauri A ve B yıldızlarıyla, bu iki yıldıza daha uzak bir mesafede bulunan Proxima Centauri adlı kırmızı cüceden oluşuyor. Centaurus takımyıldızını en parlak yıldızı olan Alpha Centauri A, aynı zamanda gökte Sirius’un ve Canopus’un ardından en parlak üçüncü yıldız.

450 GÜNDE KEŞFEDİLDİ
Alpha Centauri sistemi, Güneş Sistemi’ne olan yakınlığından dolayı tarih boyunca bilim insanları tarafından yaşama olanak verebilecek yer olarak kabul edildi. Bu düşünce, bilim kurgu dünyasına da fazlasıyla yansıdı.

Transformers serisindeki robot ırkın evi olan Cybertron ile Avatar filminde konu edilen mavi devler Na’vi ırkının evi Pandora, Alpha Centauri’de yer alıyor. Bugüne kadar Güneş Sistemi dışındaki gezegenlerin araştırıldığı kozmik adreslerden biri olsa da, yeni keşfedilen gezegenin küçüklüğü ve yıldızına yaptığı etkinin zayıflığı, keşfedilmesini mümkün kılmadı.


Alpha Centauri yıldız sistemi

En son analizlerde Alpha Centauri sistemini çok dikkatli bir şekilde inceleyen gök bilimciler, Dünya büyüklüğündeki gezegenin çekim gücüyle yıldızını saatte yaklaşık 1.5 km hızla titrettiğini tespit etti. İnsanların yürüme hızından bile yavaş olan bu etkinin tespit edilmesinin ardından, 450 gün boyunca Alpha Centauri B’nin üzerindeki güneş lekeleriyle, Bb’nin yörüngesinde oluşturduğu izlerin kesin olarak birbirlerinden ayırt edilmesi için çalışıldı.

Cenevre Gözlemevi’nde ve Portekiz’in Porto Üniversitesi’nde çalışmalar yürüten Xavier Dumusque’nin başını çektiği ekip, gözlemevinde bulunan ve ‘gezegen avcısı’ olarak bilinen HARPS spektrometresiyle alpha Centauri Bb’yi bir yılı aşkın gözlemlerin sonunda tespit etmeyi başardı.

Çalışmada yer almayan ABD’nin California Üniversitesi’nden Greg Laughlin, “Bu gezegenin keşfine adadıkları çaba, eşi benzeri fazla görülmeyen türden” ifadesini kullandı.

BİR GÜN ORAYA GİDECEK MİYİZ?
Laughlin, “Alpha Centauri B bize çok yakın… Bu bilim insanlarını heyecanlandırıyor” dedi. Günümüz teknolojisinin sunduğu roketlerle, yıldıza ulaşmak 40 bin yıl alacak. Ancak itiş gücünde yapılacak atılımlar, bir gün Alpha Centauri yıldız sistemine gitmeyi bir hayal olmaktan çıkarabilir.

Güneş’e benzeyen Alpha Centauri A ve B yıldızlarından A, Güneş’ten biraz daha büyük ve parlak. B ise Güneş’ten biraz daha küçük ve yarısı kadar parlak.