Köşk için yeni anket: Erdoğan'ı üzecek sonuç

Metropoll’ün anketine göre seçmenin sadece yüzde 17’si Erdoğan’ı Köşk’te istiyor, yüzde 62’si tarafsız bir isim cumhurbaşkanı olsun derken yüzde 42’si ‘çatı aday’ı destekliyor.



Metropoll Araştırma’nın son kamuoyu araştırmasına göre, AKP seçmeninin yüzde 33.5’i, genel seçmenin ise yüzde 17’si Başbakan Tayyip Erdoğan’ın cumhurbaşkanı olmasını istiyor. Yüzde 62.3’lük bir kesim tarafsız bir ismin Köşk’e çıkmasını istediğini belirtirken CHP ve MHP’nin ortak çatı aday formülüne destek yüzde 41.7. Erdoğan’ın cumhurbaşkanı olması durumunda Başbakanlık için aday gösterilen ilk üç isim ise Abdullah Gül, Bülent Arınç ve Numan Kurtulmuş.

“Cumhurbaşkanlığı Seçimi-Yargı Bağımsızlığı ve Basın Özgürlüğü” başlıklı mayıs ayı araştırmasını tamamladı. Anketten çıkan bazı sonuçlar şöyle:

* Ankette katılımcılara yöneltilen “Partili bir kişinin mi, yoksa tarafsız bir kişinin mi cumhurbaşkanı olmasını istersiniz?” sorusuna yüzde 31.3’lük kesim “partili bir kişinin”, yüzde 62.3’lük kesim ise“tarafsız kişinin” yanıtını verdi. Tarafsız bir ismin Köşk’e çıkmasını isteyenlerin oranı 1 ayda yaklaşık 5 puan yükseldi.

* Aynı soruya verilen yanıtlara seçmen eğilimleri açısından bakıldığında da ilginç bir tablo ortaya çıkıyor. “Partili bir ismin” cumhurbaşkanı olmasını isteyen AKP seçmeninin oranı yüzde 55.1’de kalıyor. AKP’ye oy verdiğini ifade eden katılımcıların yüzde 40.1’i tarafsız bir cumhurbaşkanı seçilmesini istiyor. Partili cumhurbaşkanı isteyenlerin oranı BDP seçmeninde yüzde 18.8’e, MHP seçmeninde 11.6’ya, CHP seçmeninde ise 9.4’e geriliyor.

Gül, Erdoğan’ın önünde

* Ankette, katılımcılara bugüne kadar Köşk için adı kamuoyunda tartışılan 26 isme ilişkin eğilimleri de soruldu. “Kimin cumhurbaşkanı olmasını istersiniz?” sorusuna verilen yanıtlardan ilk sırada yüzde 23.1’lik oranla Abdullah Gül, ikinci sırada 22.3’le Tayyip Erdoğan, 3. sırada 5.6 ile Meral Akşener yer aldı.

* Buna karşın Abdullah Gül’ün cumhurbaşkanlığı dönemini başarılı bulanların oranı haziran 2012’de yüzde 71.1 iken geçen ay bu oran yüzde 50.3’e geriledi.

* Araştırmanın dikkat çeken sorularından biri de “Erdoğan’ın başbakan olarak kalmasını mı tercih edersiniz, yoksa cumhurbaşkanı olmasını mı?” sorusu oldu. Bu soruya yüzde 17’lik kesim“Cumhurbaşkanı olmasını isterim” yanıtını verirken başbakan olarak kalmasını isteyenlerin oranı 33.5 oldu. Aynı soruya “hiçbirini istemem” yanıtını verenlerin oranı ise yüzde 45.4 oldu.

* Aynı soruya parti eğilimleri açısından bakıldığında ise 12 Haziran genel seçimlerinde AKP’ye oy verdiğini ifade edenlerin yüzde 57’si, Erdoğan’ın başbakan olarak kalmasını istediği ortaya çıktı. AKP içerisinde Erdoğan’ı Köşk’te görmek isteyenlerin oranı yüzde 33.5 oldu. “Erdoğan Başbakan olarak kalsın” diyen CHP’lilerin oranı yüzde 6.8, MHP’lilerin oranı yüzde 17.8, HDP’lilerin oranı ise 32.7 oldu. Erdoğan’ın cumhurbaşkanı olması yönünde görüş bildiren CHP’lilerin oranı yüzde 2.3, MHP’lilerin oranı 4.4, HDP’lilerin oranı ise 9.7’de kaldı.

Erdoğan’ın yerine Gül

* Araştırmada Cumhurbaşkanlığı seçimi ekseninde giderek yoğun tartışmaların döndüğü AKP’ye ilişkin senaryolar da seçmene soruldu. Bu kapsamda “Başbakan Erdoğan cumhurbaşkanı olursa AKP ve hükümetin başına kim geçmeli?” sorusuna, katılımcıların yüzde 13.4’ü Abdullah Gül, 12’si Bülent Arınç, 5.3’ü de Numan Kurtulmuş yanıtını verdi.

* CHP ve MHP’nin üzerinde durduğu ortak çatı adaya yönelik destek Nisan 2014’te yüzde 35.4 seviyesindeyken mayıs ayında bu oran 41.7’ye yükseldi. CHP seçmeninin yüzde 82.2’si, MHP seçmeninin yüzde 65’i, BDP seçmeninin ise 16.4’ü, muhalefetin anlaştığı ortak adaya oy vereceğini ifade etti. 12 Haziran genel seçimlerinde AKP’ye oy verdiğini ifade eden seçmenin yüzde 11’inin de bu soruya “evet oy veririm” demesi dikkat çekti.

Başkanlığa destek eridi

* Şirket, hemen her siyasi araştırmasında katılımcılara yönelttiği “Başkanlık sistemine geçilmesi konusunda ne düşünüyorsunuz?” sorusunu geçen ay bir kez daha tekrarladı. Bu soruya verilen yanıtlar, sisteme yönelik desteğin eridiğini ortaya koydu. “Başkanlık sistemine geçilmelidir” diyenlerin oranı, Haziran 2012’de yüzde 43.2 seviyesindeyken geçen ay bu oran yüzde 33.6’ya düştü.

Cumhuriyet

Erdoğan'ın masasının üzerinde buna benzer anket sonuçları mutlaka vardır. Erdoğan belki de buna benzer sonuçlarla karşılaştığı için adaylığını hala açıklamıyor. Son dakikada bir sürpriz de olabilir. Aday olursa ve seçilemeyeceği konusunda kendisine bu tür anket sonuçları gelirse, Erdoğan aday olmayabilir diye düşünüyorum. Gül Cumhurbaşkanlığına devam eder, Erdoğan da tüzük değişikliği yapıp başbakanlığını sürdürür. Böyle bir ihtimal da var.

Sanmıyorum, Erdoğan'ın siyasi çizgisi inişe geçti. Cumhurbaşkanlığına geçip bu inişin olumsuzluklarını bir başka düzlemde törpülemek ve diktatoryasını sürdürmek isteyecektir. Bundan kolay kolay vazgeçmeyecektir. Bu yüzden her türlü riski alıp Cumhurbaşkanlığına adaylığını koyacaktır.

Sorun Amerika bunun cumhurbaşkanı olmasını istiyor mu, istemiyor mu, orada. Eğer Amerika buna aday olma derse, adaylığını koyamaz. Engellemezse, bu dur durak bilmeyen adam, kesinlikle aday olur.