Sol yumruk mu, sağ yumruk mu?
Kemal Okuyan
Bu bir pazar yazısıdır.
Daha iki gün önce simgelere gereğinden fazla önem verilmemesini yazan birisine gelen ama
başlangıçlı ileti ve mektuplardan ilham alınarak hazırlanmıştır. Benden pazar yazısı ancak bu kadar çıkar, idare edeceksiniz artık.
Mesele şu, sol yumruk mu kalkacak havaya, sağ yumruk mu? Maçlardan söz etmiyorum. Kitlesel siyasi eylem ve gösterilerde, dirsekten hafif kırılarak yükselen sıkılı yumruk için uygun el hangisidir?
Solcuysak, sol yumruk kalkar havaya
Yok öyle olmuyor.
Kuşkusuz çok eski bir alışkanlık, tarihin derinliklerinden geliyor havaya kalkan yumruk jesti. İnsan için en ilkel silahlardan biri yumruk. Etkili bir savunma ve saldırı aracı. Toplumsal yaşam geliştikçe, insanlık sınıfsal eşitsizlikler ve mücadelelerle tanıştıkça, yumruğun ifade ettiği de karmaşıklaşıyor. Güç, kararlılık, irade, birlik, dayanışma, kolektivizm ve hatta kapanan parmaklarla ifade edilen gizlilik
Doğal olarak ezilenlerin, emekçilerin benimsediği bir sembol haline geliyor.
Ancak, yaygın kullanıma, Komünist Enternasyonal üyesi partiler tarafından sokuluyor. Özellikle Alman Komünist Partisinin eylemlerinde rastlanan havaya kalkan yumruk, 1933te Hitler faşizminin iktidara gelmesiyle birlikte, komünistlerin olağanüstü zor koşullarda ayakta tutmaya çalıştıkları direnme azminin simgelerinden birine dönüşüyor. Alman ve İtalyan faşistlerinin ilk biz kullanmaya başladık kavgası verdikleri Nazi selamının karşısında kızılların sıkılı yumruğu
Nazi selamının da bir geçmişi olsa gerek. Kimi kaynaklar Romalılardan kalma demekte, dirseğin hiç kıvrılmadan kolun göz hizasına kadar avuç açık biçimde kaldırılmasına. Faşistler bu uğursuz selam için sağ ellerini kullanıyorlar.
Komünistler de!
Bunun bir mantığı var. Solaklar alınmasın, gücünüzü, kararlılığınızı, iradenizi, birlik ve dayanışma kültürünü, kolektivizmi daha çok kullandığınız ve bu nedenle daha kuvvetli elinizle ifade edeceksiniz.
İşte bu nedenle Almanyadan sonra faşizmin tepesine çöktüğü bir başka ülkede, İspanyada yiğit bir komünist kadın, sonradan efsaneleşecek Dolores İbarruri, ya da La Pasionaria, No Pasaran diye haykırıp devrimci mücadeleye bir başka jest daha kazandırırken, sağ yumruğunu sıkıp, havaya kaldırıyordu.
Komünistlerin, komünist partilerin sembolüydü havaya kalkan sağ yumruk.
Daha sonra komünist partilere muhalif bazı gruplar -ki kimi troçkist, hatta anarşist oluşumları bunlar arasında sayabiliriz, kendilerini ayırmak ve belki de komünist partilere sembolik bir eleştiri getirmek için sağ değil de sol yumruklarını kaldırır oldular havaya.
Sonra başladı karmaşa!
Oysa
Komünist gelenekten geliyorsan sağ yumruk kalkacak! Ne önemi var demeyin. Madem önemsiyor ve kaldırıyorsun, doğrusunu yapacaksın!
Yok, Komintern geleneği seni bağlamıyor, ben farklıyım diyorsan sol yumruğunu kaldırabilirsin.
Parti geleneği ile hareket geleneğinin iç içe geçtiği, ilginç kombinasyonların ortaya çıktığı Latin Amerikada ise, otorite elbette Kübalılardı ve benim bildiğim Fidel hep sağ yumruğunu kaldırırdı. Başından beri komünist geleneğe yakın duran Raulu saymıyorum bile.
Komünist olmayan ama Fidelden çok etkilenen Chavez de sanırım sağ yumruğu tercih ediyordu.
Obamaya gelince
Ne ilgisi var demeyin. İlk başkanlık seçimlerinde kendisine umut bağlayanların coşkusundan gaza gelip yumruğunu havaya kaldırırdı bu emperyalist politikacı. Cumhuriyetçi Partinin yayın organları vaay komünist diye çok yaygara koparmıştı.
Ancak Obama sanıldığından uyanıktı. Havaya kalkan, genellikle, sol eliydi!
Kemal Okuyan bir ''pazar yazısı'' için iyi bir konu bulmuş. Doğrusu sağ yumrukmuş!