Berlin Duvarı: Bir Başka Soğuk Savaş Efsanesi - William Blum



9 Kasım, Berlin Duvarı’nın yıkılışının 25inci yıldönümü.

Berlin’de bir ay öncesinden tantana başladı bile. ABD’de ise “Özgür Dünya’ya karşı Komünist tiranlık” türünden bildik soğuk savaş klişeleri ve o aynı hikaye anlatılacak: 1961’de Batı Berlin’de komünistler, baskı altındaki halkın Batı Berlin’e ve özgürlüğe kaçışını engellemek için bir duvar ördü. Neden? Çünkü, komünistler insanların özgür olmasını ve “gerçekleri” öğrenmesini istemiyordu. Zaten başka ne sebep olabilirdi ki?

İlk olarak; duvar 1961’de inşa edilmeden önce binlerce Doğu Berlinli hergün Batı’ya geçip işlerine, bazıları da alışveriş yapmaya gidiyor, akşamları da evlerine geri dönüyordu. Yani iradelerine karşı Doğu Berlin’de tutulmadıkları çok açıktı. Peki o zaman o duvar neden örüldü? İki sebebi vardı:

1)Batı tarafı, doğu Alman profesyonelleri ve kalifiye işçileri istihdam ediyor, bu da Doğu’ya zarar veriyordu. Bu durum, Doğu’da ciddi bir eleman eksikliğine ve üretimde kriz yaşanmasına neden oluyordu. 1963 yılında New York Times’da çıkan bir haber bu duruma işaret ediyordu: “Duvarın örülmesinin ardından, hergün Doğu’daki evlerinden çıkıp Batı tarafındaki işlerine gidip gelen 60,000 kadar kalifiye çalışanının ortadan kalması Batı Berlin’i ekonomik açıdan vurdu”.

1999 yılında USA Today gazetesinden çıkan bir habere dikkat çekmek gerekiyor: “Berlin Duvarı yıkıldığında, Doğu Berlinliler, tüketim mallarının bol bol bulunduğu, zorlukların sona erdiği özgür bir dünya hayal ediyorlardı. Ancak, duvarın yıkılmasından 10 yıl sonra Doğu Berlinlerin yüzde 51 gibi büyük bir kısmı komünizm döneminde daha mutlu olduklarını söylüyor”. Bu tarihten daha önce yapılmış olsaydı, kamuoyu yoklamalarında herhalde bu oran yüzde 51’den daha fazla çıkardı, çünkü arada geçen sürede Doğu Berlin’deki eski hayatı özlemle anan insanların bir kısmı bu dünyadan göçüp gitmişti. On yıl sonra 2009’da Washington Post’ta çıkan bir haberde ise “Batı Berlinlilere, Dogu Berlinlilerin komünizm nostaljilerinden artık gına geldiği” yazıyordu.

İki Almanya’nın birleşmesinden sonra Rusya ve Doğu Avrupa’da şu laf ortaya çıkmıştı: “Komünistlerin komünizm hakkında söylediği herşey yalandı ama kapitalizm hakkında söyledikleri herşey doğru çıktı”.

Ayrıca hatırlatmak gerekiyor, -40 yıl sürecek soğuk savaşı başlatan- 1949’da Almanya’nın iki devlete bölünmesi ABD’nin kararı idi, Sovyetlerin değil.

2)1950’lerde Batı Berlindeki Amerikalılar, Doğu Almanya’nın ekonomik ve idari yapısını çökertmeye yönelik bir sabotaj ve yıkım kampanyası başlattı. CIA, öteki ABD istihbarat ve askeri birimler, Doğu ve Batı Almanya’dan insanları ve grupları, Doğu Almanya’da hayatı daha da zorlaştıracak, devleti gözden düşürecek, komünistleri kötülüyecek her türden eylemi –gençliğin işlediği basit suçlardan terörist faaliyetlere kadar geniş bir yelpazede- gerçekleştirmek üzere eğitiyor, finanse ediyor, ekipman sağlıyordu.

Bunlar önemli faaliyetlerdi. ABD ve ABD ajanları, bombalama, kundaklama ve diğer yöntemlerle,   elektrik santralleri, tersaneler, kanallar, limanlar, kamu binaları, benzin istasyonları, toplu taşıma sistemi ve köprülere zarar verecek eylemler yapıyor, yük vagonlarını raydan çıkartıyor, işçilerin yaralanmasına neden oluyorlardı. Bir trenin 12 vagonun yakmışlar, fabrikalardaki makinelere asit dökerek, bir başka fabrikada ise tribüne kum dökerek zarar vermişler, bir fayans fabrikasını yakmışlar, fabrikalarda iş yavaşlama eylemleri yapmışlar, bir kooperatifteki 7000 ineği zehirleyerek öldürmüşler, okullarda dağılacak süt tozlarına sabun katmışlardı. Bu eylemleri gerçekleştirenlerden bazıları tutuklandığında, beraberlerinde bol miktarda zehirli kantaridin maddesi ele geçirilmişti; bu madde ile Doğu Almanyanın ileri gelenleri hedef alınıp, onları öldürmek üzere zehirli sigaralar üretilecekti. Siyasi toplantıları engellemek üzere koku bombaları atıyorlar, Doğu Berlin’de düzenlenecek Dünya Gençlik Festivalini sabote etmek için sahte davetiyeler, sahte iptal bildirimleri yapıyorlar, festivale katılanlara patlayıcılar, yangın bombaları ile saldırıyorlardı. Kargaşa, yiyecek sıkıntısı ve yönetime karşı öfke yaratmak için çok sayıda sahte gıda karnesi dağıtıyorlardı. Sahte vergi bildirimleri ve uydurma hükümet kararnameleri ile sanayi ve sendikalarda kargaşaya neden oluyorlardı...bütün bunları ve daha fazlasını yaptılar.

1950’ler boyunca Doğu Almanlar ve Sovyetler Birliği, Birleşmiş Milletler ve Batı’daki eski müttefikleri nezdinde sabotaj ve casusluk faaliyetleri ile ilgili şikayetlerde bulundular, bu faaliyetlerden sorumlu tuttukları grupların Batı Almanya’daki ofislerinin kapatılmasını talep ettiler, bu grup ve kişilerin adres ve isimlerini bildirdiler. Bu şikayetlere kimse kulak asmadı. Sonuçta, Doğu Almanya, Batı’dan girişleri daha sıkı denetim altına almaya başladı, neticede de Berlin Duvarı inşa edildi. Duvarın inşa edilmesinin ardından, sınırlı sayıda da olsa, Doğu’dan Batı’ya göçler yaşandı. Mesela, 1984 yılında Doğu Almanya, 40,000 kişinin ülkeden ayrılmasına izin verdi. 1985’de, Doğu Alman gazeteleri daha önce Batı’ya gidip yerleşen 20,000’den fazla insanın kapitalizmden yaşadıkları hayal kırıklığı nedeniyle Doğu’ya geri döndüklerini iddia ediyordu. Batı Alman hükümeti ise son on yılda 14,300 Doğu Almanın ülkelerini geri döndüğünü açıkladı.

Şunu da unutmayalım; Doğu Almanya Nazilerden tamamen temizlenmişti ama savaşın üzerinden on yıl geçmesine rağmen Batı Almanya’da yönetimin, yargının ve yasamanın en yüksek kademelerinde hala çok sayıda “eski” Nazi vardı.

Son olarak şunu da hatırlatalım; Hitler, Batı’nın da desteği ile, Bolşevizmi sonsuza kadar ortadan kaldırmak maksadı ile Sovyetler Birliği’ne saldırmak için Doğu Avrupa’yı bir yol olarak kullanmıştı. Batı, Birinci ve İkinci Dünya Savaşlarında, bu yolu Rusya’yı işgal etmek için kullanmış, 40 milyon Rus hayatını kaybetmişti. İşte Doğu Avrupa bu yüzden komünist olmuştu. İkinci Dünya Savaşı’nın ardından Sovyetler Birliği’nin bu yolu kapatmak istemesi hiç de şaşırtıcı değildir.

Çeviri: Deniz E.Doğru
*William Blum’un Counterpunch sitesindeki 22 Ekim 2014 tarihli makelesinden kısaltıralarak çevrilmiştir.