İlk Yazı (Seçim Sonrası)-Metin Çulhaoğlu  


“Tutmayan” bir tahminimizle başlayalım.

İki ay kadar önce bu köşede AKP’nin tek başına iktidar olma ihtimalinin olamama ihtimalinden, HDP’nin baraja takılma ihtimalinin de aşma ihtimalinden daha güçlü olduğunu yazmıştık.

Bu tahmin tutmadı.

İyi ki de tutmadı diyor ve işin bu kısmını geçiyoruz.

***

Şimdi gündemde koalisyon ya da erken seçim hesapları var.

Önümüzdeki günlerde bu iki başlıkta kimi gelişmeler olacak, nabızlar yoklanacak ve yeni “senaryolar” ortaya atılacak. Peşin konuşulmaz, ama şunlar aşağı yukarı belli gibidir:

Dış odaklar ve sermaye çevreleri en başta AKP-CHP koalisyonu isterler, ama gerçekleşmesi hayli güç görünmektedir.

AKP’nin kendisinin bir MHP koalisyonuna fit olması ihtimali daha fazladır. MHP buna yatar mı? Şimdiden bir şey söylenemez.

AKP-HDP koalisyonu en düşük olasılıktır; yeter ki “bir yerden” bu yönde bir mesaj gelmesin…      

Erken seçimin, seçim öncesi süreç az çok “normal” işler ve seçim günü işe Rufailer karışmazsa AKP’ye kazandıracağı bir şey yoktur.   Bir erken seçim durumunda AKP’nin bu kez yüzde 40’ın altına düşmesi muhtemeldir. “Başka bildikleri” yoksa bunu neden istesinler ki?

Koalisyon ve erken seçim başlıklarında söylenebilecek olanlar şimdilik bunlar. Daha ötesi spekülasyon olur. Girmeyelim.

***

Peki, seçim sonuçları solcular, sosyalistler, sosyalist hareket açısından ne anlama geliyor?

Bunları da lafı dolandırmadan açık açık, maddeler halinde yazalım:

1- Kim ne derse desin, seçim sonuçları ve AKP’nin gerilemesi solun moralini düzeltmiş, motivasyonunu artırmıştır. Ekleyelim: 1989 seçimlerinde ANAP’ın “üzerinden geçen silindir” kadar olmasa bile çok önemlidir; bir de, gene kim ne derse desin, 2013 Haziran’ının bu sonuçlardaki payı es geçilmemelidir.

2- Türkiye soluna musallat olan “yan etkilerden” ulusalcılık, siyaseten büyük ölçüde devre dışı kalmış, kopardığı yaygara kadar etkisinin olmadığı ortaya çıkmıştır. Solun elini rahatlatacak bir veridir ve değeri bilinmelidir.

3- Diğer “yan etki”, liberallik için aynı şey söylenemez; ancak HDP kanalından olsun başka kanallardan olsun sola yönelecek liberal kafakol girişimleri fazla abartılmamalı, paranoya haline getirilmemelidir.

4- Ortada sol adına yerine getirilecek bunca görev, yapılacak bunca iş varken, kafayı “restorasyona” ve/ya da “liberal dalgaya” takmanın hiçbir anlamı yoktur. Dahası, seçim sonuçlarıyla artan motivasyonun ve düzelen morallerin üstüne “şu öldü, “bu bitti”, “öteki gömüldü” sinikliğiyle limon sıkılması artık “fikir serdetme” noktasını aşıp bir tür “suç” haline gelmektedir.    

5- Sol AKP’ye yüklendi ve sonuçta bu parti geriledi, geriletildi. Ama bugün hala ülkedeki birinci parti konumunda… Bu durumda ne yapılmalı? “Kökü kazınmalı” deniyor, güzel; ancak solun seçim öncesindeki AKP konsantrasyonunu aynen sürdürmesi kimi riskler de içermektedir. Hedefin, AKP gene içinde olmak kaydıyla genişletilmesi, meclisteki AKP muhalifi partilerden CHP ve HDP’ye “Bu iktidarın geçmişteki şu yaptıklarını sineye çekiyor musunuz?” şeklinde yüklenilmesi yerinde olacaktır.    

6- Sadece seçimler ve sonuçlarıyla ilgili bir konu değil ve özellikle üzerinde durulması gerekiyor: Günümüz Türkiye‘sinde Birleşik Haziran Hareketi’nin olsun onun bileşenleri durumundaki sosyalist örgütlenmelerin olsun kitle/yerellik çalışmalarında salt güncel siyasetle sınırlı kalan bir gündem izlemeleri yetersiz kalacaktır. Başka bir deyişle bu çalışmalarda, güncel siyaseti, ona ilişkin gündem ve mesajları da içeren, ama bunları aşan süreklilik temelindeki iletişim, dayanışma ve yardımlaşma ağlarının oluşturulup geliştirilmesi büyük önem taşımaktadır.   Teorik-ideolojik çalışmaların ille de sosyolojiyle takviyesi gerekmeyebilir; ama pratik siyasal çalışmalar mutlaka “sosyal” bir içerik de taşımalıdır.

Şimdilik bunlar…  

Ben de bunu söylüyorum zaten. kitleleri düzen dışı sola çekebilmek için düzen içi taktiklere ve düzenin mekanizmalarının reddine karar verebilmeliyiz. Komünist partinin seçime katılmasını bu açıdan değerlendirmek gerekmiyor mu? Seçime katılmak mı, boykot mu seçeneğini karşılaştırdırdığımızda düzen içi mekanizmaların reddi konusunda hangisi daha uygundu? Bir yerden başlamak gerekiyorsa, boykotun tam zamanı değil miydi?

Seçim sonucu iyi oldu. HDP meclise girdi. Halkın düzene tepkili unsurları meclişte şimdi. Kürd halkımızın temsilcileri hakkettikleri yere parti olarak geldi. Girenlerin içinde sol da var, azınlık da var, genç de var, kadın ise ne güzel ki çokça var.

Şimdi koalisyon zamanı. HDP koalisyondan kaçmamalı ve süreci olumlu yönde, demokratik anayasa ve çözüm süreci yönnüde desteklemeli, yönlendirmeli. Kaba solculuktan kaçınmalı. Doğan Holding'i memnun edecek işlerden kaçınıp, barış, değişim ve demokratikleşme isteyen halkımızı memnun edecek işler yapmalı.

akp ile koalisyon mu yapmalı diyorsun.

Evet, çözüm sürecini sağlıklı temele oturtmak, barışı kalıcılaştırmak ve demokratik anayasayı gerçekleştirmek temelinde bu olmalı.

Şimdi HDP kilit konumunda. Bundan yararlanmalı. Tabii ilkelerinden ödün vermeden.

Birilerinin gözüne şirin görünmeye devam etmek için seçim dönemi söylemlerini sürdürmek HDP'yi bitirir. Ayrıca HDP dışarıda kalır da CHP-MHP koalisyonuna destek verirse, o zaman yeniden "türk'üm doğruyum", yeniden "kart-kurt" dönemine dönülecek. Buna alet olmak istemez HDP herhalde.

Erken seçim de pek çözüm olmaz. Aynı oylar alınamayabilir.

akp iktidarda kalsın demiş olmuyor musun, bu seni rahatsız etmiyor mu.

Heyır, çünki ben meseleyi iktidarda hangi burjuva partisinin olduğuna bakarak değil, hangi programı uyguladıklarına bakarak değerlendiriyorum.

AKP zaten gidici. HDP ise geleceğin partisi olacak. Tabii ciddi parti olabilmeyi becerirse. Bunun içinse sloganı ve ajitasyonu bırakıp iş ve çözüm üretmeye bakmalı.

Seçim zamanı AKP'yle asla koalisyon yapmayacağına dâir binbeşyüz defa söz vermesi hataydı. Kendisini cilalayıp parlatan AD medyasına ve cemaate ve bir de tatlı su solcularına yatıştırma amaçlı bir tavırdı. Tabii onlarla açık bir işbirliği değilse...

Eğer demokratik anayasa, batı tipi bir başkanlık sistemi (şimdiki parlamenter sistemin açmazını bir defa daha gördük: çözümsüzlük!) ve sağlıklı temelde bir çözüm süreci için anlaşırlarsa bu ülkemiz için çok iyi olur.

Düzen içi ya da düzen dışılığı seçime endekslemek bana hiç doğru gelmiyor. Boykot yeri geldiğinde başvurulan bir seçim taktiği olabilir sol için. Her seçimin reddedileceği ve boykot edileceği gibi bir taktik sol bir seçim taktiği olamaz. Bu seçimde boykot kararı almak ise çok yanlış bir tutum olurdu. AKP karşıtlığının tavan yaptığı bir dönemde solun boykotu kitleler tarafından kabul edilemez bulunurdu.