‘Sandık oyunu ters teper’

1 Kasım genel seçimleri yaklaşırken gündeme getirilen ‘taşımalı sandık’ sistemini HDP’li Filiz Kerestecioğlu’na CHP’li Erdoğan Özyalçın’a ve Murat Gezici’ye sorduk



ERK ACARER, @eacarer

Seçim kararından hemen sonra gündeme getirilen ‘sandık taşıma’ oyunu, AKP’nin dışındaki siyasilerin, demokratik kitle örgütlerinin ve halkın tepkisini çekiyor. AKP’nin ‘basit’ planının öncelikle HDP, sonra da CHP’nin oylarını düşürüp daha fazla vekil çıkarmak olduğu belirtilirken, bu kurgu öncesinde ‘yaratılmış bir savaş’ ortaya konduğundan da söz ediliyor. Sandık tartışmasında başka noktalar da ön plana çıkıyor. Araştırma şirketleri, “Bu plan tutmaz, çünkü HDP seçmeni her koşulda sandığa gider. Yaşadıkları yer dışında oy kullanmayacak olan AKP seçmenidir” diyor. Bu görüşler farklı soru işaretlerini de akıllara getiriyor. Acaba oylar hukuksuz bir şekilde iktidar partisine kaydırılabilir mi? Ya da seçimler mi ertelenmek istiyor? HDP, İstanbul Vekili Avukat Filiz Kerestecioğlu, CHP Erzincan Milletvekili Erdoğan Özyalçın ve Gezici Araştırma Şirketi’nden Murat Gezici dikkat çekici değerlendirmelerde bulundu. İşte 10 maddede taşıma planı ve AKP’nin sandık oyunu!



Fikir nasıl ortaya çıktı?
Çok basit. AKP’nin özellikle bölgede düşen oylarına ve 2011 yılıyla kıyaslandığında azalan vekil sayısına baktığımızda fikrin nereden çıktığı da açıkça görülüyor. Fikrin olgunlaştırmaya çalışmasından önce, neler olduğu önemli! Bölgede ‘çıkarılan’ çatışmanın hemen ardından “Sandıklar taşınacak” ve “Daha güvenli bölgelerde oy kullanılacak” söylemlerinin arttığı görülüyor. HDP’li Kerestecioğlu bu konuda şunları söylüyor: “AKP’nin planı çok basit! HDP’nin oylarını düşürüp, kendi oylarını arttırmak istiyor. Ben ‘yaratılmış savaş’ diyorum. Önce bir yerde sokağa çıkma yasağı ilan ediliyor, arkasından orada çok sayıda insan ölüyor ve sonrasında sandık taşıma konusu gündeme getiriliyor. Bu da başkaları eliyle yaptırılıyor. Yani merkezi bir karar olmuyor. ‘O bölgenin’ buna ihtiyacı varmış gibi bir algı yaratılıyor. Ancak neredeyse hiçbir gerginliğin yaşanmadığı Erzincan’da da konu trajikomik gerekçelerle gündeme getirilince amaç netleşiyor.

AKP’nin amacı 18 fazla!
Güneydoğu’nun yanı sıra yakın dönemde hiçbir huzursuzluğun yaşanmadığı Erzincan’da sandık birleştirme fikrinin gündeme getirilmesi, AKP’nin planını net bir biçimde gözler önüne seriyor. Erzincan’daki düşünce, “AKP az farkla vekil kaybettiği her yerde ‘oyununu’ sürdürmek istiyor” yorumlarına neden oluyor. CHP Erzincan Vekili Erdoğan Özyalçın konuyla ilgili olarak şunları aktarıyor: “AKP 18 milletvekili alacağım diye her türlü hileye, başvuruyor. İktidar, özellikle 7 Haziran’da kaybettiği, bir daha da alamayacağı bölgelerde sandıkları ‘güvenlik’ bahanesiyle vatandaştan kaçırmak istiyor.”

‘Sandık taşınmadı!’
HDP’li Kerestecioğlu, farklı bir noktaya da dikkat çekiyor: “Sandık taşıma yorumu doğru değil. Çünkü taşınan sandık yok! Bu kararın yasal olarak Yüksek Seçim Kurulu tarafından (YSK) verilmesi gerekir. Alınan kararlar yasal değil ve hukuksuz! Sandıklarla ilgili, daha önce de pek çok başvuru oldu. YSK olumsuz karar verdi ve reddetti. Önümüzdeki günlerde YSK’nın vereceği karar beklenmeli. Öncesinde bu dili kullanmak doğru değil. Çünkü bu algıyı yerleştirerek, toplumu bu fikre alıştırmaya çalışıyorlar. Ayrıca YSK’nin bunu kesinlikle reddetmesi gerektiğini düşünüyorum.”


‘Taşınsın’ derse…
Peki, YSK, “Sandıklar taşınsın” derse… Kerestecioğlu, “HDP, seçmene her koşulda yardımcı olacak” diyerek anlatıyor: “Devlet aklıyla düşündüğümüzde bile çelişkiler ortaya çıkıyor. Bir bölgede oy kullanmak güvensizse, o bölgede insanların seyahat ile sandığa götürülmeleri de güvensizdir. YSK sandik-oyunu-ters-teper-76500-1.sandıkların taşınmasına karar verirse; İlçe seçim kurulları, YSK ve kolluk kuvvetleri, seçimlerin yapılmasının öngörüldüğü ‘o yerlerde’ güvenliği sağlamakla yükümlüdür. Yine seçim kurullarının seçmeni taşıyacak ücretsiz araçları ayarlaması da gerekir. Ancak sandıkların taşınacağına karar verilir ve gereken organizasyon yapılmazsa, HDP olarak biz bunu üstleniriz. Buna gücümüz var!

Usulsüzlüklere karşı birlik
HDP, usulsüzlüklere karşı topyekûn direnmek gerektiğini belirtiyor. HDP Vekili Avukat Filiz Kerestecioğlu şunları dile getiriyor: “Bu konuda Meclis’teki diğer partilere de çok büyük rol düşüyor. CHP Grup Başkanvekili Levent Gök ve partinin Genel Sekreteri Gürsel Tekin’in tepkileri oldu. MHP de gerekçelerine katılmasak da itirazlarda bulundu. Tüm partilerden daha güçlü bir ses bekliyoruz.”

AKP bindiği dalı kesiyor
Gezici Araştırma Şirketi’nin sahibi Murat Gezici ise, başka bir noktaya dikkat çekiyor: “AKP çok yanlış bir yolda” diyen Gezici,“Eğer sandıkların taşınmasına karar verilirse, oy kullanmayan kendi seçmenleri olacaktır” diyor. Gezici şunları anlatıyor: “HDP’li seçmen Türkiye’deki siyasi partiler arasında sandığa sahip çıkma oranında en yüksek kitledir. Öte yandan Kürt milliyetçiliğinde yükseliş var. Son genel seçimlerde Kürtlerin yoğun yaşadığı, 16 ilde sandığa gitmeme oranı yüzde yirmiydi. Bunların yüzde 40’ı AKP’lidir. Sandıklar taşınırsa bu oran artacaktır. Yani yoğunluklu olarak sandığa gitmeyen AKP’liler olacaktır. Olası senaryo; AKP, seçmeni üzerinde negatif etki yaratacak. Sadece Cizre’de değil, bölgenin başka yerlerinde de söz konusu partinin seçmenleri de iki nedenle sandığa gitmeyecektir. AKP’li seçmen hem sonucun değişmeyeceğine inandığı hem de politize olmamak adına bu eğilimi gösterecektir.”

Plan başka mı?
AKP, “Bölgede katılımı arttırması ve daha çoğulcu yönteme vurgu yapması gerekirken, ‘sandık taşımanın’ neye hizmet edeceğini bilemediğini ve gelişmeleri şaşkınlıkla izlediğini söyleyen Gezici, “AKP işine gelmeyecek bir durumu neden körüklüyor acaba seçimi ertelemek gibi planlar mı var? Bunlara cevap verilmesi gerekir” diyor.


Her şeyi denediler
AKP’nin sandık oyunları üzerinden farklı planları… Bu konuya HDP’li Kerestecioğlu şöyle yaklaşıyor: “Mitinglerine dahi taşıma sistemiyle insan götüren, parti binamıza saldıranları otobüse bindirip taşıyan üstelik bunları kamunun üstünden yapanlar için başka planlar da zor değil tabii. Belli bir gücü ellerinde bulunduruyorlar. Seçmenleri taşıdıkları otobüslerde bile seçim yasağına rağmen propaganda yapama ihtimalleri var. Elbette oyları çalma yoluna da gidebilirler. Belediye başkanlığı seçimlerinde Ankara’da bunu gördük. Başka yerlerde de buna yönelik iddialar oldu. Ama sandıklara sahip çıkacağız, direnmeden kazanılmıyor.”

***

HALK KARARLI
HDP’li Kerestecioğlu, bölge halkının her koşulda sandığa gideceğniden de söz ediyor: “Bölgeye gittim. Cizre’nin dokuz günlük kuşatmasından sonra orada bulundum, daha önce Silvan’daydım. Oradaki insanların, gerektiğinde Demirtaş’ın söylediği gibi ‘Sarayın’ bahçesine de o sandık kurulsa yo kullanabilecekleri konusundaki dirençlerini gördüm.”

***

'BOYKOT YOK!'
YSK sandıkların taşınmasına karar verir ve bu durum yaygınlaşırsa HDP seçimi boykot eder mi? HDP’li Kerestecioğlu bu soruya da şöyle yanıt veriyor: “HDP’de böyle bir niyet söz konusu değil. Boykot ciddi bir karardır. 1994’te DEP’in yedi parti binası bombalanıp, vekillerine saldırılar olmuştu. Böyle bir ortamda boykota gidildi. Şu anda böyle bir gündemimiz yok! Başkalarının yarattığı gündemin peşinden koşmak istemiyoruz. Zamanımızı, olanaklarımızı kendi ideallerimiz ve hedeflerimiz için harcamaktan alıkoyuyorlar. Türkiye’de başka gündem yokmuş gibi suni gündem yaratılıyor.
Destek tabanımızı da daraltmaya çalışıyorlar bunun inandırıcılığı da kalmadı artık. Ama maalesef bununla uğraşmak zorunda kalıyoruz. Demokrasiye, sandığa ve barışa sahip çıkacağız. Bizim tek hedefimiz bu!”

***

Aşağıdaki illerde uzun bir süreden beri çatışmalar yaşanması ve yine
bu illerde seçim sandıklarının taşınmasına karar verilmesi tesadüf mü?

2011 seçimlerinde AKP HDP ile vekil sayılarını 26 26 paylaşmışken, 2015 seçimlerinde 44'e 8 olmuş. AKP'nin yerinde ol da çıldırma